Scholarly Publications - Law

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11693/115476

Browse

Now showing 1 - 20 of 277

Open Access
1982 T.C. Anayasası'nın vergi ödevi ile ilgili 73. maddesinin değerlendirilmesi
(Maliye Hesap Uzmanları Derneği, 2016-07) Mutluer, M. Kamil; Dayanç, N. Nilay
Bir ülkenin gelişmişliği o ülkedeki vergilendirme sistemi ile doğru orantılıdır. Vergilendirmeninkamu harcamalarının önemli bir finansmanı olmasının ötesinde gelir dağılımındaki eşitsizliği gidermek gibi sosyal amaçları da vardır. Buna rağmen, son zamanlarda ortaya konan istatistiklerde göstermektedir ki olması gereken vergi sisteminden büyük ölçüde uzaklaşılmıştır. Bu uzaklaşmanın altında yatan sebeplerden vergi psikolojisine yer verilmemiş olması, kanunların çok sık değişmesi ve dolaysız vergilerin vergi sistemi içindeki payının gitgide azalması gibi hususlara bumakale kapsamında değinilecek olup gelir harcama ve servet vergileri de bir analiz yapılacaktır
Open Access
4054 Sayılı rekabetin korunması hakkında kanunun 4. maddesine aykırı sözleşmelerin tabi olduğu geçersizlik rejimi
(Rekabet Kurumu, 2002) Gurzumar, O. B.
Open Access
5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu açısından üniversitelerde tam gün çalışma esası
(Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2009) Mutluer, Kamil M.
2003 yılında 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu yürürlüğe konulmuştur. Bu Kanunun getirilmesinin bazı nedenleri bulunmaktaydı. Söz konusu nedenlerin başında, kamu kuruluşları bütçelerinin yanında, fonlar ve döner sermaye gibi harcama alanlarının çok büyük boyutlara ulaşması olmuştur. Çünkü bu tür bütçeler ve harcamalarla bütçelerin genellik ve birlik ilkesinden tamamen uzaklaştırılmış oluyordu. Fon ve döner sermaye bütçeleri bütçe denetimlerini zorlaştırmasına ve bu tür yöntemlerin uygulamadan kaldırılması çalışmaları yapılmasına rağmen, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 36. maddesinde değişiklik yapılması düşünülerek, tekrar döner sermayeler desteklenmek suretiyle yükseköğretim kurumlarında tam gün çalışma esası getirilmek istenilmektedir. Tam gün çalışma esasının 5018 sayılı Kanun karşısındaki durumu bu çalışmada irdelenecektir.
Open Access
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda 6537 Sayılı Kanun’la yapılan değişiklikler ve değerlendirilmesi
(Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 2015) Özçelik, Ş. Barış
Temel amaçlarından biri, tarımsal arazilerin satış, miras ve benzeri yollarla küçülmesini önlemek olan 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu nda, 6537 sayılı Kanun la birçok değişiklik yapılmıştır. Bu değişikliklerin medenî hukuk açısından en önemlileri; asgarî tarımsal arazi büyüklüğü ve yeterli gelirli tarımsal arazi büyüklüğü kavramlarına yer verilmesi, mirasa konu tarımsal arazilerin mülkiyetinin devri zorunluluğunun getirilmesi, sınırdaş tarımsal arazi maliklerine önalım hakkı tanınması ve paylı mülkiyete tâbi tarımsal arazilerde payın devri ve rehnini yasaklayan hükmün kaldırılmasıdır. Söz konusu değişikliklerle öngörülen tedbirlerin tarımsal arazilerin küçülmesi sorununun çözümüne belli ölçüde katkıda bulunabileceği söylenebilir. Ancak toplumda bu konuya ilişkin bilgi ve bilinç düzeyi artırılmadıkça, alınan tedbirlerin tam anlamıyla etkili olması mümkün görünmemektedir.
Open Access
6098 sayılı Yeni Türk Borçlar Kanunu’nun irade sakatlıkları ve gabine (aşırı yararlanmaya) ilişkin hükümlerinin değerlendirilmesi
(Ankara Üniversitesi Yayınları, 2017) Çağlayan-Aksoy, Pınar; Oğuz, A.; Özden Merhacı, S.; Özkan, Z.; Umut Erkan, V.
Open Access
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre taşınmazlarda ayıptan sorumluluk
(Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 2015) Özçelik, Ş. Barış
Hukukumuzda taşınmaz eşyayla ilgili bazı sözleşmelerin tüketici hukuku kapsamına girmesi, ilk kez 2003 yılında, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da, 4822 sayılı Kanun’la yapılan değişikliklerle gerçekleşmiştir. Aynı anlayış, 28 Mayıs 2014’te yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da (TKHK) da benimsenmiş ve taşınmaz eşyaya ilişkin olup belli bazı şartları taşıyan sözleşmelerin söz konusu Kanun’un uygulama alanına gireceği kabul edilmiştir. Bu sözleşmelerin başında hiç şüphesiz taşınmaz satış sözleşmeleri gelmektedir. Bununla birlikte, TKHK sözleşmenin türüne göre bir ayrım yapmadığı için, konusu taşınmaz olan birçok sözleşmenin Kanun’un uygulama alanına girmesi mümkündür. Çalışmanın konusu, TKHK’ya göre ayıptan sorumluluğun şartlarının ve sonuçlarının, başta satış sözleşmeleri olmak üzere, konusu taşınmaz olan sözleşmeler açısından özellik arz eden yönlerinin incelenmesidir.
Open Access
A transformer-based prior legal case retrieval method
(IEEE - Institute of Electrical and Electronics Engineers, 2023-08-28) Öztürk, Ceyhun Emre; Özçelik, Şemsi Barış; Koç, Aykut
In this work, BERTurk-Legal, a transformer-based language model, is introduced to retrieve prior legal cases. BERTurk-Legal is pre-trained on a dataset from the Turkish legal domain. This dataset does not contain any labels related to the prior court case retrieval task. Masked language modeling is used to train BERTurk-Legal in a self-supervised manner. With zero-shot classification, BERTurk-Legal provides state-of-the-art results on the dataset consisting of legal cases of the Court of Cassation of Turkey. The results of the experiments show the necessity of developing language models specific to the Turkish law domain.
Open Access
Açıklanması geri bırakılan hükme ilişkin dosya, hukuk mahkemesine getirtilemez
(D B R - Dogan Burda Rizzoli, 2013) Katoğlu, T.
Open Access
Akaryakıt bayileri ile akaryakıt dağıtım şirketleri arasında akdedilen bayilik ve intifa hakko şözlesmelerinin 4054 sayılı kanunu'nun 4. Maddesine aykırı kabul edilmesi ihtimalinde ortaya çıkacak özel hukuk sorunları
(Yetkin Yayınları, 2009) Gürzumar, Osman Berat; Sanlı, K. C.; Gürzumar, Osman B.; Pekcanıtez, H.; Tanrıver, S.; Özekes, M.; Atalı, Murat; Katoğlu, Tuğrul; Göztepe, Ece; Manavgat, Çağlar; Hanağası, E.
Open Access
Alacağın devri ve tahkim anlaşması
(Marmara Üniversitesi Yayınları, 2016) Gürzumar, Osman Berat
Alacağın doğduğu sözleşmeye ilişkin tahkim anlaşması, alacağın devriyle birlikte, devralana geçer mi ? Bu, Türk ve İsviçre hukuklarında alacağı devralanın ve borçlunun karşılıklı olarak tahkim anlaşmasına dayanabileceğini savunan hakim görüşün ortaya attığı ve olumlu olarak yanıtladığı bir sorudur. Alacağı devralanın, kural olarak, tahkim anlaşmasından yararlanabilmesi ve onunla bağlı sayılması, hukuk politikası bakımından, tercihe şayan bir sonuçtur. Ancak, bu makalede temsil edilen görüşe göre, bu sonuca, anılan soru çerçevesinde yapılan bir tartışma neticesinde ulaşmak mümkün değildir. Bu makale, sorunun nasıl sorulması gerektiği, yanıtı ve hukuki gerekçeleri hakkındadır.
Open Access
Alive and well: the good faith principle in Turkish contract law
(Springer, 2016) Schafer, Hans-Bernd; Aksoy, Hüseyin Can
Good faith is a principle prominent in civil law countries but less so in common law countries, and which allows courts to deviate from black letter law. It provides them with flexibility to change the outcome of a deductive legal decision if they regard it as absurd. The principle of good faith thus empowers the judiciary to deviate. It can be used for an indefinite number of cases and might lead to almost all conceivable legal consequences. For instance, the judge can invalidate the contract, change the price, suspend or change a clause in the contract, or grant injunctive relief, compensation of damages, the disgorgement of profits or a removal claim. We argue that if the principle of good faith is used to develop contract law into an instrument for redistributing wealth in favor of poor parties, this can destroy the concept of contract as a social mechanism for generating mutual gains for parties, which might lead to unwanted economic consequences in terms of efficiency losses. We argue that the principle of good faith must be carefully and reluctantly used to reconstruct the fully specified contract and that well-informed judges, who understand the factual environment of a contract well should ask how fair bur self-interested parties would have allocated the risk in a pre-contractual situation. If the courts restrict the application of the good faith principle to these functions, this provides elasticity that otherwise would not exist if courts would strictly use the rules laid down in black letter law. Moreover, it saves transactions costs and is therefore in line with economic reasoning. We look at the most important Turkish cases and find that the Turkish Supreme Court following Continental European doctrines of good faith actually uses this principle to curb opportunistic behavior of parties and not to achieve redistribution from the rich to the poor by way of interfering into contract law.
Open Access
An analysis of public policy intervention in the recognition and enforcement of Foreign Family Law judgments under Turkish Private International Law
(Centre for Promoting Ideas, 2012) Canyaş, A. B.
Respecting the judgments of other states and implementing the requirements of such judgments to the highest degree in the domestic area serves the general interests of international society. In Turkish law, one of the most important interventions which may set aside these interests is Turkish public policy. When it has been concluded that enforcement of a foreign family law judgment is contrary to domestic public policy, its enforcement is to be refused. Revealing when public policy intervention should occur and determining the criteria which require such an intervention are the main purposes of this paper. In this framework, it has been concluded limited and constant public policy intervention contributes to international family law. Another major conclusion is that the Turkish Supreme Court should amend its tendency to stipulate that certain subjects are directly linked to public policy.
Open Access
Anayasa hukukumuzda yasama dönemi, Prof. Dr. Gürgan Celebican'a armağan
(Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 2011) Onar, E.
Open Access
Anayasa Mahkemesi kararlarında kamu hizmeti yaklaşımı
(Doğan Burda Rizzoli Dergi Yayıncılık, 2010) Tan, T.
Open Access
Anayasa Mahkemesi uygulamalarına ilişkin bazı gözlemler: Prof. Dr. Köksal Bayraktar'a armağan
(Galatasaray Üniversitesi, 2010) Tan, T.
Anayasa Mahkemesi’nin bugüne dek uygulamalarına baktığımızda, özellikle mahkemelerden itiraz yolu ile gelen Anayasa’ya aykırılık savlarını içeren dosyaları esastan incelemeye geçmeden önce, başvuranın “bir davaya bakmakta olan mahkeme” niteliğinde olup olmadığını incelemektedir. Bu incelemesini yaparken mahkemenin olup olmadığını araştırdığı gibi; davacının dava ehliyetine sahip olup olmadığını da incelemektedir. Bu yazıda ilk olarak bu konuyu ele alacağız. İkinci olarak da, Anayasa’nın (m.153) iptal kararlarının gerekçesi yazılmadan açıklanamayacağını, kararların Resmi Gazete’de hemen yayımlanacağını ve iptal edilen yasa, KHK ve İçtüzük hükümlerinin kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkacağını öngörmesine karşın, uygulamada iptal kararlarının gerekçeleri yazılmadan ve Resmi Gazete’de yayımlanmadan açıklanması ve bu uygulamanın söz konusu yasa maddelerinin uygulandığı davalara bakmakta olan mahkemelerde yarattığı duraksama üzerinde duracağız.
Open Access
Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda kabul edilebilirliğe dair bir usul sorunu olarak başvuru yollarının tüketilmesi kuralı ve kanunla kurulan tazminat komisyonları
(Türkiye Barolar Birliği, 2017) Karaarslan, Abdulkadir
İç hukuk yollarının tüketilmesi kuralının uluslararası hukukun temel ilkelerinden olduğu kabul edilmektedir. Bu kural uyarınca temel haklarının ihlal edildiğini iddia eden bireylerin uluslararası başvuru yollarını tüketmeden yerel başvuru yollarını tüketmesi gerekmektedir. Bu kural usule ilişkin bir kabul edilebilirlik kriteri olarak AYM tarafından da bireysel başvuruda uygulanmaktadır. Dolayısıyla bireylerin AYM'ye başvurmadan önce idari ve yargısal başvuru yollarını tüketmeleri gerekmektedir. Bu kuralın istisnaları bulunmaktadır. AYM'ye veya uluslararası bir mahkemeye başvurulduğu anda mevcut olmayan ancak yerel makamlarca sonradan kurulan başvuru yollarının da bazı durumlarda tüketilmesi gerekmektedir. Türkiye uygulamasında yasayla kurulan tazminat komisyonları bu kapsamda değerlendirilmelidir.
Open Access
Anayasa mahkemesi’nin son dönem kararlarında yasa ile yetkilendirmenin anlamına ilişkin gözlemler
(Türkiye Barolar Birliği, 2018) Dalkılıç, Elvin Evrim
1982 Anayasası gereği kural olarak idarenin kuruluş ve faaliyetleri kanuna dayanmalı dolayısıyla kanuni idare ilkesine aykırı olmamalıdır. Nitekim idareye kanunla tanınması gereken düzenleme yetkisinin bu bağlamda yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesiyle uyum içinde olması gerekmektedir. Anayasa Mahkemesi, kararlarıyla yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesine aykırı olmaması için kanunla düzenleme yetkisinin anlamına birtakım ölçütler getirmeye çalışmaktadır. Ancak son dönem kararları incelendiğinde Yüksek Mahkeme, idarenin yasa ile yetkilendirilmesini geniş yorumlamakta; yasama yetkisinin devredilmezliğini kanun yapma yetkisinin devredilmezliğine indirgediği izlenimini vermektedir.
Open Access
Anayasa Mahkemesi'nin yerel idarelere bakışı
(D B R - Dogan Burda Rizzoli, 2010) Tan, T.
Open Access
Anayasa yapımında yöntem sorunları
(Anayasa Hukuku Araştırmaları Derneği, 2012) Özbudun, Ergun
Makale, tümüyle yeni bir anayasa yapımının ortaya çıkardığı sorunları, özellikle günümüz Türkiye'si bağlamında ele almaktadır. Bu sorunlar, ne zaman, kimin tarafından, nasıl ve ne sınırlar içinde sorularıyla kavramsallaştırılabilir. Son soru, anayasa teorisinde ve uygulamasında çok tartışmalı bir sorun olan, mevcut anayasanın değiştirilemez hükümlerinin durumunu ortaya çıkarmaktadır.
Open Access
Anayasa'nın mali ve ekonomik hükümleri
(T.C. Sayıştay Başkanlığı, 2015-03) Mutluer, M. K.