Browsing by Author "Kaya, Ebru"

Now showing 1 - 7 of 7

Open Access
2023'e doğru Türkiye'de üniversite kütüphaneleri: mevcut durum, sorunlar, standartlar ve çözüm önerileri
(Yükseköğretim Kurulu, 2014) Akbaytürk Çanak, Tuba; Çelik, Sönmez; Çetinkaya, İsmail; Çukadar, Sami; Güneş, Güssün; Gürdal, Gültekin; Holt, İlkay; Kaya, Ebru; Kaygusuz, Ayhan
Çağın gereklerine uygun ve dünya ile rekabet edebilir bir eğitim, öğretim ve araştırma altyapısı için üniversitelerin en azından kendi alanlarında üretilen bilgiye erişebilecek ve bu bilgiyi 7/24 kullanıcılarının hizmetine sunabilecek altyapıya sahip olmaları gerekir. Bu altyapıdan yoksun bir üniversitede dünyanın bilgi ve deneyiminden yeterince yararlanılamadığı ve hatta daha önce üretilmiş bilgi ve deneyimleri tekrar üretmek üzere gereksiz yere zaman ve para harcandığı ileri sürülebilir. Oysa dünyadaki söz sahibi üniversitelere bakıldığında, bu üniversitelerin kütüphanelerine ciddi yatırımlar yaptıkları ve bu yatırımların sürdürülebilir olması için gerekli önlemleri aldıkları görülür. Örnek vermek gerekirse; Avustralya ve Yeni Zelanda üniversite kütüphanelerinin kurum başına ortalama yayın alım bütçesi 9.386.523 dolar, en düşük yayın alım bütçesi ise 5.196.342 dolardır. American Research Library (ARL) üyesi olan Amerika ve Kanada üniversitelerinde kurum başına ortalama yayın alım bütçesi 10.388.129 dolar, en düşük yayın alım bütçesi ise 3.823.732 dolardır. Kütüphane çalışanları açısından bakıldığında Avustralya ve Yeni Zelanda üniversite kütüphanelerindeki en az personel sayısı 53, Amerika ve Kanada üniversitelerindeki en az personel sayısı ise 117’dir. Ülkemiz nüfusunun %42’si 0-24 yaş grubundadır. Sahip olduğumuz genç nüfus nedeniyle üniversite eğitimine büyük bir talep vardır ve her yıl 2 milyona yakın genç üniversiteye girmek için çaba göstermektedir. 2014 yılı verilerine göre ülkemizde bu talebe cevap vermeye çalışan 104’ü devlet, 72’si vakıf olmak üzere toplam 176 üniversite vardır. Bu üniversitelerin 98’i 2006-2014 yılları arasında kurulmuştur. Çok çeşitli alanlara yatırım yapmak zorunda olan yeni kurulmuş üniversiteler maalesef kütüphaneler için yeterince kaynak ayıramamakta ve bu durum sonraki yıllarda da düzeltilememektedir. Yeterli parasal kaynaklar, nitelikli personel, uygun mekanlar ve araştırmayı destekleyecek nitelikte koleksiyonlar oluşturulabilmesi için standartlar belirlenmesi ve bu standartların üniversitelerin kuruluşundan itibaren uygulanması sorunun çözümü için gereklidir.
Open Access
All the World Wide Web's a stage: improving students' information skills with dramatic video tutorials
(Emerald, 2013) Thornton, David E.; Kaya, Ebru
Purpose – The purpose of this article is to describe a collaborative project organised by Bilkent University Library, Turkey, to produce a series of instructional videos that are both informative and entertaining and also serve to market the library. Design/methodology/approach – The paper will outline the theoretical basis for the use of videos for library instruction, especially with reference to the habits and preferences of so-called Generation Y students and to the potential value of video for facilitating memory and learning. Findings – The use of humorous and interesting content, in a dramatised style, were found to improve Generation Y students’ learning and enjoyment of instructional videos. Practical implications – The development of the project demonstrates the practical and marketing benefits of collaboration by academic librarians with students and faculty. However, it proved more difficult to evaluate the efficiency of the final product in terms of influencing the attitude of students toward the library and library resources and thereby changing their behaviour when studying. Originality/value – The authors recommend that such library videos should definitely form part of an academic library’s information literacy programme, but should not constitute the sole element.
Open Access
Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi Sanat Odası
(Yapı Kredi Yayınları, 2020) Kaya, Ebru; Manyas, Y.
Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi geleneksel ve dijital formattaki iki milyona yakın koleksiyonuyla 1986 yılından itibaren araştırmacılarına hizmet vermekte. İçerisinde barındırdığı bilgi hazinelerinden biri de sanat koleksiyonunun özel bir bölümde hizmete sunulduğu sanat odası. Bu oda da görsel sanatlar, mimari, heykel, çizim, desen, resim, baskı, dekorasyon ve fotoğrafçılık konularından oluşan 30 binden fazla eser yer almakta ve koleksiyonuyla Türkiye'nin en önemli sanat kütüphaneleri arasında gösterilmektedir.
Open Access
Değişen kullanıcı alışkanlıkları doğrultusunda bir web keşif aracı model önerisi
(2017) Kaya, Ebru
Günümüz kütüphane kullanıcılarının ortak beklentisi ihtiyaç duydukları bilgiye en hızlı ve kolay şekilde erişebilmektir. Son yıllarda internet kullanımının her alanda artması ve erişim hızının yükselmesi, kullanıcıların internet üzerinde yapılan tarama alışkanlıklarında değişiklik yaratmıştır. Bilgi teknolojilerinde yaşanan gelişmeye bağlı olarak kullanıcılar internet, bilgisayar, cep telefonu gibi dijital medya araçlarını kullanan bir grup haline gelmiştir. Bu grubun en belirgin özelliği bilgiye en hızlı ve en kolay şekilde erişmek istemesidir. Benzer şekilde teknoloji alanındaki yenilikler, kütüphane koleksiyonlarındaki kaynak türlerinde çeşitliliğe ve bilgi erişim konusunda yeni olanaklara imkân sağlamıştır. Günümüzde üniversite kütüphanelerinde ulusal ve uluslararası düzeyde birbirinden farklı kütüphane katalogları ve konularına göre farklılık gösteren değişik arayüzlere sahip veri tabanları bulunmaktadır. Bu nedenle kullanıcılar, birbirinden farklı kullanıcı arayüzüne sahip veri tabanlarını ve kütüphane kataloglarını kullanmak yerine Google ve benzeri arama motorları üzerinde tarama yapmayı tercih etmektedirler. Günümüz bilgi ortamında hızla artan kaynak sayısını yönetebilmek, bilgiyi kullanıcıya eş zamanlı olarak eriştirebilmek, birbiriyle bağlantılı kaynakları bir arada sunabilmek için web tabanlı bilgi erişim araçlarını kullanmayı zorunlu hale getirmektedir. Böylelikle, kullanıcılara tek arayüzden tüm kütüphane kaynaklarına hızlı bir şekilde erişim imkânı sunulabilmektedir. Yapılan araştırmanın amacı, kullanıcıların bilgi kaynaklarına erişimlerini kolaylaştıracak bir web tabanlı kaynak keşif aracının ana öğelerini belirlemek ve bu alt yapıya uygun olarak yönetimsel ve işlevsel uygulama adımlarını içeren bir model önerisi sunmaktır. Bu amaçla kullanıcı beklentilerini tespit etmek için araştırmacılardan ve kütüphane daire başkanlarından anket yöntemiyle veri toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler değerlendirilmiş ve araştırmanın hipotezleri doğrulanmıştır. Buna göre, kullanıcılar Google gibi tek ve basit bir arama kutucuğu üzerinden ilgililik durumuna göre sıralanabilen ve listelenen sonuçlar üzerinden doğrudan erişebildikleri kaynaklara yönelmektedirler. Mevcut web keşif araçları araştırmacıların bilgi ihtiyacını gidermede yetersiz kalmaktadır. Ülkemizdeki üniversite kütüphanelerinde kullanıcıların bilgi ihtiyacını karşılayacak, tüm bilgi kaynaklarının taranabildiği hızlı ve basit tek arayüz sunan, ticari olmayan bir platforma ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kanıtlanan hipotezler ışığında ihtiyacı karşılayacak olan web keşif aracının genel öğeleri saptanmış; yönetimsel ve işlevsel açıdan uygulama adımları model önerisi olarak sunulmuştur.
Open Access
İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Kütüphanesinde Hasan Âli Yücel bağış koleksiyonuna yönelik dijitalleştirme çalışmaları
(Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği (ÜNAK), 2018) Böke, Burcu; Kaya, Ebru; Barutcu, Türkan; Korkmaz, Taner
Bu bildiri, İhsan Doğramacı (İD) Bilkent Üniversitesi Kütüphanesinde halen yürütülmekte olan dijitalleştirme projesi hakkında hazırlanmıştır. Eski Milli Eğitim Bakanı, Köy Enstitülerinin kurucusu, öğretmen, yazar Hasan Âli Yücel'e ait olan değerli koleksiyon, 2013 yılında, ailesi tarafından İD Bilkent Üniversitesi Kütüphanesine bağışlanmıştır. Koleksiyon içeriği; kitap, dergi, ayrı basım, fotoğraf, davetiye, günlük, kupür, albüm, el yazmaları, kitap taslağı, makale, açılış konuşmaları ve mektuplardan oluşmaktadır. Koleksiyonda yer alan fotoğraf, davetiye, günlük, kupür, el yazmaları, kitap taslağı, makale, açılış konuşmaları ve mektup türündeki materyaller kütüphanenin dijitalleştirme projesi içerisinde ele alınmıştır. Diğer materyaller ise aynı yıl içinde, kütüphane binasında bulunan Hasan Âli Yücel Salonu’nda hizmete sunulmuştur. Dijitalleştirme projesi için ilk olarak, açık kaynak kodlu DSpace yazılımı kullanılarak İD Bilkent Üniversitesi kurumsal arşivi oluşturulmuş; üniversiteye ait tüm dijital koleksiyonlar için gerekli sanal mekânlar hazırlanmıştır. Dijital içeriğin yaratılmasında yüksek görüntü kaliteli fotoğraf çekimi ile Optik Karakter Tanıma (OCR) özellikli metin tarayıcılar kullanılmıştır. Yardımcı programlarla dijital kopyaların nicelik analizleri yapılmış; belgelerin orjinalliğinin korunmasına özen gösterilmiştir. Dijital kopyanın künye bilgilerinin hem kütüphane kataloğu hem de kurumsal arşiv üzerinde oluşturulması amaçlanmış; kayıt ilk olarak kütüphane otomasyon sisteminde oluşturulmuştur. Katalog kaydı oluşturulurken, daha önce İD Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi materyal türlerinde bulunmayan “archival material” türü yaratılmış; Describing Archives: A Content Standard (DACS) ve Resource Description and Access (RDA) standartları doğrultusunda, bu türe uygun MARC 21 alanları kullanılmıştır. MARC 21 formatından Dublin Core formatına, kurumsal arşiv standartlarına göre dönüşümü “Simple Archive Format” komut dizisi kullanılarak sağlanmıştır. Kurumsal arşivin uluslararası tekil erişim adresi olan Handle (Kulp) uzantıları, katalog kayıtlarının 856 MARC 21 alanlarında elektronik yayına erişim linki olarak tanımlanmıştır.
Open Access
Kütüphane ve bilgi merkezlerinde elektronik ortamda verilen hizmetler ve teknoloji yönetimi
(Hiperyayın, 2021) Kaya, Ebru
Bu makalenin amacı, hızla gelişen ve değişen bilgi teknolojileri ile birlikte kütüphaneler ve bilgi merkezlerinde yaşanan değişiklikleri elektronik ortamda sunulan koleksiyonlar ve hizmetler bağlamında tartışmaktır. Literatüre dayalı olarak betimleme yöntemi ile gerçekleştirilen çalışma sonunda, kütüphanelerin geleceği için değişimi iyi ve doğru yönetme, bu bağlamda da yeni projeler geliştirme, yeni teknolojileri takip etme, öğrenme ve hızla hizmetlere entegre edebilmenin gerekliliği dile getirilmiş, bu bağlamda Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi’nde gerçekleştirilen uygulamalara yer verilmiştir.
Open Access
Üniversite kütüphanelerinde değişim ve yenilikçi süreçte kütüphane yöneticileri
(Hiperyayın, 2021) Kaya, Ebru
Bu çalışmanın amacı, kütüphane ve bilgi merkezlerinin yönetimi konusunda yöneticinin rollerini tartışmaktır. Çalışmada kütüphane yönetim fonksiyonları, bilgi yöneticisinin rolleri, yöneticilerin kullandığı kaynaklar ve günümüz yöne- ticilerinin sahip olması gereken beceriler ele alınacaktır. Bunun dışında, üniver- sitelerin ve üniversite kütüphanelerinin örgüt yapılarından örnekler verilerek tartışılacak ve gelişen teknoloji ile birlikte yaşanılan değişim sürecinde yönetim- den beklenilenlere değinilecektir. Literatüre dayalı olarak betimleme yöntemi ile gerçekleştirilen çalışma sonunda, kütüphane yönetimleri için gerekli olan değişim süreçlerini iyi ve doğru yönet- me, bu bağlamda stratejik planlama, senaryolar üreterek geleceği tahmin etme, projeler geliştirme ve uygulama gerekliliği vurgulanmıştır.