Asgari alım taahüdü içeren bayilik sözleşmelerinde cezai şart-Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.01.2013 tarihli kararı üzerine düşünceler

Yargıtay, son yıllarda asgari alım taahhüdü içeren akaryakıt bayilik sözleşmelerinde yer alan ceza koşulunun, alacaklı tarafından sözleşme sona erdikten sonra talep edilip edilemeyeceğine ilişkin bir dizi karar vermiştir. Bu kararların çoğu, ceza koşulunun sonradan talep edilemeyeceği yönündedir. Yargıtay bu sonuca varırken bazı kararlarında kararlaştırılan ceza koşulunun hukuki niteliğini gerekçe göstermiş, diğerlerinde ise ceza koşulu talebinde bulunulmasının hakkın kötüye kullanılması niteliği taşıdığını esas almıştır. İncelememize konu olan Hukuk Genel Kurulu kararında ise ceza koşulunun sözleşme süresi boyunca talep edilmeyip sözleşme sona erdikten sonra talep edilmesinin hakkın kötüye kullanılmasının yanı sıra sağlayıcının güven sorumluluğuna yol açacağı belirtilmiştir.

Turkish Court of Appeals has ruled for several times in the past few years on whether contractual penalty clauses in the fuel distributorship agreements containing a minimum order commitment can be enforced after the contract has been terminated. The Turkish Court of Appeals has mostly decided that the penal clause can not be demanded afterwards. In some cases, the Turkish Court of Appeals based its decision on the legal nature of the contractual penalty whereas in some other decisions it has ruled that demanding the penal clause afterwards constitutes abusive conduct. In the decision that will be examined, the Turkish Court of Appeals has reached the conclusion that demanding the penal clause after the contract has been terminated is not only an abusive conduct but also it results on the liability for reliance on behalf of the distributor.