Browsing by Subject "Kemalizm"

Now showing 1 - 7 of 7

Restricted
Ahmet Taner Kışlalı’nın siyasi hayatı
(Bilkent University, 2020) Karavelioğlu, Öykü; Benli, İde; Metin, Utku Mert; Ağ, Merve; Çınar, Nilay Gökçe
Ahmet Taner Kışlalı 1939 yılında doğmuş, temel eğitiminin ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde yükseköğrenimini 1963 yılında tamamlayarak Paris Hukuk Fakültesi’nde doktorasını yapmıştır. Doktorasını 1967 yılında tamamlamış ve Türkiye’ye dönüp göreve başlamıştır. Ahmet Taner Kışlalı, muhabirlik, akademisyenlik, Cumhuriyet Halk Partisi’nde milletvekilliği, bakanlık, köşe yazarlığı gibi görevlerinde gösterdiği faaliyetlerle hem öğrencilerinin ve yakın çevresinin hayatında hem de Türkiye’nin siyasi tarihi içinde kendisine yer edinmiştir. 21 Ekim 1999 günü evinin önünde bir suikast sonucu vefat etmiştir.
Open Access
Anayasa mahkemesi kararlarında Kemalizm ve otoriterlik: analitik bir inceleme
(2019-07) Alpbaz, Mustafa Mert
Bu çalışmanın amacı Kemalizm’in Türkiye’deki anayasacılık hareketlerindeki rolünü ortaya koymaktır. Çalışmada Kemalizm’in bir ideoloji olarak Türkiye anayasalarına yansıması siyasi ve tarihi gelişmeler çerçevesinde incelenmiştir. Kemalizm’in ilkelerinin Anayasa Mahkemesi kararlarına nasıl yansıdığı tartışılmış, hangi ilkeler bakımından Anayasa Mahkemesi’nin “Kemalist” olarak nitelendirilebileceği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Türkiye’de anayasa yargısının kuruluş süreci de parlamentodaki azınlıkların korunması düşüncesiyle açıklanmıştır. Bu sürecin açıklanmasında başvurulan merkez-çevre ilişkileri ile hegemonik koruma teorilerinin, Türkiye’deki sürece uymayan yönleri ele alınmıştır. Anayasa Mahkemesi kararları da bu teoriler yönünden ve “Kemalist otoriterlik” olgusu çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Open Access
Atsız ve Kemalizm: Bir polemiğin düşündürdükleri
(İletişim Yayınları, 2013) Aytürk, İlker
Bu makalede Türk ırkçılarının 1930’lardan 1960’lara kadar Atatürk ve Kemalizme karşı takındıkları tutum incelenmektedir. Atatürk’ün ve Kemalist politikaların liberal, sol, yahut muhafazakâr-İslâmcı muarızları, Kemalizmin kendisi ırkçı olmasa bile, erken cumhuriyet döneminde özellikle dinî ve etnik azınlıklara yönelik ayrımcılık yapıldığını göstermişlerdir. Tam da bu yüzden, onyıllardır birikmiş bu anti-Kemalist eleştiri katmanlarının altında, bir de ırkçı eleştiri katmanı keşfetmek bir sürpriz oluyor. Türkiye’de ırkçı düşüncenin en önemli ideoloğu olan Nihal Atsız ve çevresinde kümelenmiş ırkçılar Atatürk’ün liderliğini, Sovyetlerle iyi geçinmeyi benimseyen ge- leneksel Türk dış politikasını ve özellikle erken cumhuriyet döneminde bir sivil milliyetçilik oluşturma çabalarını şiddetle eleştirmişlerdi. Türk ırkçıları Atatürk’ü ve Kemalistleri asla kendilerinden biraz farklı düşünen milliyetçi kardeşleri olarak görmediler; bilakis, bu makalede de gösterildiği gibi, ırkçılar Kemalistlerin aslında kozmopolit bir grup olduğunu öne sürdüler. Irkçılarla Kemalistler arasındaki düşmanca ilişki, Kema- listlerin nasıl da Batılı, demokratik bir çizgi ile içe kapanmış, her tarafta düşman algılayan bir dünya görüşü arasında salındığını bize hatırlatıyor, Kemalizmin sandığımızdan çok daha karmaşık ve çok yüzlü bir düşünceler koalisyonu olduğunu gösteriyor.
Restricted
The effects of Ataturk’s language reforms in Turkish Republic between 1919-1950
(Bilkent University, 2023) Zamir, Anisha; Atiq, Mehshid; Rowaha, Muhammad; Mohammadzadehazarabadi, Sadra; Rabuazzo, Silvia
The main focus of this research paper is to study the reasons and the impacts of the language reforms introduced by Mustafa Kemal Ataturk during the time period 1919-1950. The paper begins by introducing various coetaneous language reforms of the twentieth century and their impact on the Turkish language reform. It discusses, briefly, the Perso-Arabic precursors to the Latinized script and their comparison with the contemporary script. These comparisons also establish the need to discuss the motives and the ideology of Ataturk that drove the aforementioned reform. The study moves on to discuss the efforts carried out to implement the language reform and the extent of their success. The paper then attempts to highlight the complications and the ensuing responsive measures that accompanied the script change. Subsequently, this research explains how the language reform fell under the umbrella of Ataturk’s ambitious and wide ranging nationalization process. The reforms’ direct and indirect effects on various areas–education, westernization and economy–are also analyzed. It discusses implications of the language policy on press media and the job market. Lastly, it scrutinizes the dis/inclination of the general population and concludes by explaining the successes and failures of the language policy.
Open Access
Kemalist otoriterlik, anayasa yargısı ve Askeri Mahkemeler
(AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi, 2019) Alpbaz, Mustafa Mert
Anayasa Mahkemesi, gerek verdiği kararlar gerekse Türkiye siyasetindeki konumu bakımından çeşitli tartışmaların odağı olmuştur. Bu tartışmalar çerçevesinde Türkiye’de anayasa yargısının benimsenme sürecini açıklamaya yönelik bir teori sıkça ifade edilmektedir. Türkiye’de “Kemalist elitler/blok” olarak adlandırılan ordu, bürokratlar, yargı organları ve üniversitelerin merkezi, bunun dışındaki kesimlerin de çevreyi oluşturduğu, Anayasa Mahkemesi’nin de merkezin çıkarlarını korumak için kurulduğu ve kuruluş amacına uygun olarak faaliyet gösterdiği iddia edilmiştir. “Kemalist otoriterlik” olgusu vurgulanarak merkezin çıkarının devletin korunması olduğu ileri sürülmüştür. Söz konusu açıklama girişiminin kaynağı Şerif Mardin’in “merkez-çevre ilişkileri” teorisi olup bu teori Ran Hirschl’ın “hegemonik koruma” ve “jüristokrasi” tezleri ile desteklenmiştir. Bu makalenin amacı Türkiye’deki durumun Mardin’in ve Hirschl’ın tezleri ile açıklanamayacağını ve merkez unsurları arasında devletin korunması bakımından bir bütünlük olmadığını ortaya koymaktır. Merkeze dahil bir aktör sayılan ordunun organı olan askeri mahkemeler, temel hak ve özgürlükleri sınırlandıran birçok hükmün iptalini isteyerek oldukça özgürlükçü bir yaklaşım sergilerken Anayasa Mahkemesi ise birçok başvuruyu reddederek askeri mahkemelerden geri plana düşmüştür.
Restricted
Kemalizm ve din
(1994) Oktay, Ahmet
Restricted
Muammer Aksoy: hayatı ve suikasti
(Bilkent University, 2021) Mocan, Ahsen Yalın; Penahi, Arzu Ece; Eryürekli, Hasan Zorbey; Özkızıklı, Hazal; Unutmaz, Yusuf Ensar
1946 sonrasında Türkiye çok partili döneme geçmişti. Bu dönemde Kemalizm’e karşı eleştirel tavırlar artmış, 12 Eylül 1980 darbesiyle ise Kemalizm’in ana fikirleri yeniden şekillenmeye başlamıştı. Muammer Aksoy, Kemalizm’i, Atatürk ilke ve inkılaplarını kendine temel alan önemli aydınlarımızdan biridir. 31 Ocak 1990’da siyasi ve ideolojik sebeplerden dolayı faili meçhul bir cinayete kurban gidene kadar 73 yıllık ömrünü araştırmalar yapmaya adamış ve bu kavramları en iyi şekilde korumuştu. Bu araştırmada Aksoy’un yazdığı kitaplarından, oğlu Işık Aksoy’dan öğrenilen kişisel hayatına dair bilgilerden, hem kendisi hem de dönem hakkında yazılmış gazete yazılarından ve yayımlardan bahsedilmiştir. Çok partili döneme geçiş, 1980 darbesi ve sonrasındaki siyasi iklimi incelemek Aksoy’un yaşamı ve suikastini anlamak için önem arz etmektedir. Bu araştırmada Muammer Aksoy’un kişisel hayatı, siyasi kimliği, içinde bulunduğu kuruluşlar, suikasti ve laik Türkiye Cumhuriyeti için gerçekleştirdiği çalışmalar işlenmiştir.