Browsing by Subject "Cyprus Peace Operation"

Now showing 1 - 15 of 15

Restricted
Emekli Savaş Pilotu Çetin Hüseyniklioğlu'nun gözünden Kıbrıs Savaşı'nda yaşananlar
(Bilkent University, 2020) Tuncer, Seray; Nacar, Aleyna; Budak, Derin; Birtürk, Zeynep; Şafak, Ozan
1974 yılında gerçekleştirilen Kıbrıs Barış Harekâtı dönemin önde gelen olaylarındandır ve söz konusu harekâtın nasıl bir atmosferde ve şartlarda yapıldığı da Türkiye'nin yakın tarihi açısından önem arz etmektedir. Bu harekâtın seyrini değiştiren Türk Hava Kuvvetleri'nin önemli bir parçası olan askerî pilot Çetin Hüseyniklioğlu bu savaşta görev almıştır. Araştırmada ele alınan Kıbrıs Barış Harekâtı onun gözünden anlatılmış ve bu, dönemin şartlarına göre analiz edilmiştir. 1954'te Kuleli Askerî Lisesi'nde başlayan askerî yaşamında birçok mevkide görev alan Hüseyniklioğlu, araştırmamıza anıları ile katkıda bulunmuştur. Araştırmanın ilk aşamasında, Kıbrıs'ın tarihi, kültürel ve coğrafi özellikleri, daha sonrasında ise adadaki siyasi iklim ve gelişmeler ele alınmıştır. İkinci bölümde Çetin Hüseyniklioğlu'nun askerî yaşamından öncesi anlatılmıştır. Daha sonra emekli pilotun bu harekâta dâhil olduğu süreç ve orada bizzat yaşadığı olaylar/tanıklıkları aktarılmıştır. Dönemin önemli kaynaklarından ve birincil kaynak/tanık olarak Çetin Hüseyniklioğlu'nun aktardığı anılarından/tanıklıklarından toplanan bilgiler ışığında harekâtın ilerleyişi ele alınmıştır. Araştırmanın üçüncü ve en son kısmında ise yaşanan gelişmelerden sonra 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı'nın iç ve dış politikaya yansımaları mercek altına alınmıştır.
Restricted
Erenköy’de başlayan direnişin kahramanlarından: Salih Saner
(Bilkent University, 2021) Akın, Oğuz; Bircan, Kaan; Aydın, İrem İlayda; Öztürk, Bilgehan; Köksal, Gözde
Yaklaşık üç asır boyunca Osmanlı hâkimiyetinde bulunan Kıbrıs, İngiltere’nin Ruslara karşı desteği karşılığında 1878 yılında İngiliz idaresine bırakılmıştır. 1.Dünya Savaşı’nda ise İngiltere adayı tamamen ilhak ederek kolonisi yapmıştır. İngiliz idaresi boyunca ada Rumları Yunanistan’a ilhak edilmek (Enosis) için çeşitli girişimlerde bulunmuşlardır. Kıbrıslı Türkler ise bu girişimlere karşılık vermek amacıyla adada “Ya taksim ya ölüm!” sloganıyla örgütlenmiştir. Karşılıklı örgütlenmeler sonrasında silahlı çatışmaya dönüşmüştür. Garantör devlet olup başlarda diplomatik olarak çekimser kalan Türkiye, ülkesinde bulunan Kıbrıslı öğrencilere eğitim verip adaya göndererek gizli bir operasyon başlatmıştır. O dönemde Türkiye’de üniversite öğrencisi olan Salih Saner de bu mücadeleye katılmıştır. Bu araştırmada Salih Saner’in bir mücahit iken başına gelen olaylardan, Kıbrıs’ta Rum gerillalara karşı uygulanan stratejilerden ve garantör devletlerin Kıbrıs’a karşı olan diplomatik bakış açılarından faydalanılarak Kıbrıs Harekâtına giden süreç ve sonrası anlatılmıştır. Salih Saner’in savaşta yaşadıklarını anlamak, Kıbrıs olaylarını farklı bir yoldan değerlendirebilmek için önem arz etmektedir. Salih Saner’in ve Kıbrıs’a yollanan öğrencilerin özverili mücadeleleri, Kıbrıs’ta Türk varlığının devamını sağlamıştır.
Restricted
Gazi Hikmet Baran’ın gözünden Kıbrıs Barış Harekâtı ve Sivas Muharip Gaziler Derneği
(Bilkent University, 2024) Yaşar, Deniz; Demircan, Kadir Bora; Çalık, Melis İkra,; Arduç, Eren; Akad, Batu Kaan
Kıbrıs Barış Harekâtı’nın ortaya çıkışı incelenirken gaziler gözünden harekâtın günümüzdeki yansımaları araştırılmaktadır. Harekâtta görev yapmış Çavuş Hikmet Baran’ın harekât öncesi, sırasındaki ve sonrasındaki hayatı incelenerek ve Kıbrıs Barış Harekâtının gaziler arasındaki sosyal ilişkilere ve aralarındaki dayanışmaya yansımasının bir sonucu olarak Sivas Muharip Gaziler Derneği’nin vizyon, misyon ve gazilerin savaştan sonraki hayata adaptasyonu sürecindeki etkileri araştırılmaktadır. Dernek aracılığıyla gazilerle röportaj yapılırken dernek oluşumundaki ortak bilinç ve kültür incelenmektedir. Sivaslı gazilerin hikâyelerini yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak, ayrıca savaşlarda büyük hikâyelerin yanı sıra sıradan insanların hikâyelerine de kulak verilmek istendiği için bu konu araştırılmaya değer görülmüştür.
Restricted
Kıbrıs Barış Harekatı gazisi: Mehmet Sarban
(Bilkent University, 2024) Gökkaya, Burak; İlgi, Ceylin; Beçinli, Deniz; Aşcı, Sude; Tor, Yusuf Talha
Bu çalışmada, 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekâtı’na katılıp gazi unvanını almış Mehmet Sarban araştırılmıştır. Mehmet Sarban’ın harekât öncesi hayatı, askerlik dönemi ve harekât sonrası hayatı, araştırmanın ana ve alt başlıklarında önemli bir yer kaplamıştır. Bununla birlikte, çalışmada Mehmet Sarban’ın röportajını desteklemek ve oradan elde edilen verileri güçlendirmek adına Kıbrıs Barış Harekâtı hakkında yapılan araştırmalar sonucunda bulunan makalelerden bilgiler yer almıştır. Bu noktada, Kıbrıs Barış Harekâtı’nın evreleri; harekât öncesi Kıbrıs, harekât sırasında Kıbrıs ve harekât sonrası Kıbrıs olmak üzere üç ana başlıkta incelenmiştir.
Restricted
Kıbrıs Barış Harekatı’nda gökyüzünde bir destan: paraşütçünün hikayesi
(Bilkent University, 2023) Öztemir,İpek; Erarslan,Eren Berk; Özer, Ömer; Özkürkçü,Nazlı; Özgün, Ece Nehir
Bu araştırma yazısında temel olarak Kıbrıs Barış Harekâtı sürecinde Beşparmak Dağlarına paraşütle iniş yapan Türk mürettebatından olan İdris Can’ın Harekât öncesinde, sürecinde ve sonrasında yaşadıkları anlatılmıştır. Bunların yanı sıra Kıbrıs krizinin tarihsel süreci, harekata doğru adım adım ilerleyen süreç ve bu süreç boyunda Türk halkının ve askerlerinin yaşadıkları İdris Can’la yaptığımız röportajdan elde ettiğimiz bilgiler doğrultusunda ele alınmıştır. Ayrıca bu harekât sürecinin Can’ın ve ailesinin hayatına etkileri de yazıya aktarılmıştır. Bu araştırma makalesi, birçok yazıya konu olmuş Kıbrıs Barış Harekatı’nı, hava mürettebatından İdris Can isimli Türk askerin gözünden farklı açılardan ve özgün bir biçimde ele alınmıştır.
Restricted
Kıbrıs Barış Harekâtı’nın bir asker ailesi olan Oba ailesine etkisi
(Bilkent University, 2024) İskit, Alp; Belen, Alper Tarık; Sönmez, Deniz; Özkan, İskender Kağan; Gültekin, Karahan
1974'te Türkiye tarafından iki ayrı operasyon olarak gerçekleştirilen Kıbrıs Barış Harekâtı, iki büyük toplumu (Türkiye ve Kıbrıs) derinden etkilemiştir. Bu olayın siyasi boyutları, toplumların önyargıları ve duyguları üzerinden birçok tartışmayı beraberinde getirmiştir. Bu tartışmalar genellikle erkeklerin görüşleri ön planda tutularak ele alınmıştır, bu makale ise Kıbrıs Barış Harekâtı'nı bir kadının perspektifinden değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışma, asker eşi Gülser Oba'nın savaş sırasında ve sonrasındaki deneyimlerine dayanarak, onun kişisel hikayesi üzerinden Türkiye'nin sosyal ve toplumsal yapısındaki değişimleri yansıtmaktadır. Ayrıca, Gülser Oba ile yapılan ayrıntılı röportaj ve çeşitli birincil kaynaklar araştırmanın temelini oluştururken Kıbrıs Barış Harekâtı gibi geniş bir tarihî olayın gölgesinde kalmış kişisel ve sosyal öyküleri gözler önüne sermek istemektedir. Araştırma, harekâtın bireyler ve özellikle asker aileleri ile kadınlar üzerindeki etkilerini ayrıntılı bir şekilde incelerken, dönemin politik ve sosyal koşullarını da ele almaktadır. Gülser Oba'nın anlatımları, Kıbrıs Barış Harekâtı'nın tarihsel önemini ve bu olayın bireyler üzerindeki etkilerini desteklerken gazete haberleri ve akademik makaleler harekâtın sosyal ve toplumsal sonuçlarını göstermektedir. Özetle, bu çalışma Kıbrıs Barış Harekâtı'nın sadece siyasi bir olay olmanın ötesinde, derin kişisel ve toplumsal etkiler yarattığını vurgulayarak, bir kadının gözünden veya başka bir ifadeyle bir asker eşinin gözünden yaşanan zorlukları ve bu zorlukların nasıl üstesinden geldiğini açıklamaktadır.
Restricted
Kıbrıs Barış Harekatı'nın Selahattin Aktaşoğlu'nun yaşamına etkisi
(Bilkent University, 2020) Alikahya, Ataberk; Ilgaz, Arda; Ulukaya, Yağmur; Aydanarığ, Melisa Nehir; Bayraktar, Erim Kaan
Kıbrıs Barış Harekâtı'nı, görevini tank şoförü olarak gerçekleştirmiş bir gazi olan Selahattin Aktaşoğlu'nun yaşamına etkisi üzerinden ele alan araştırma, genel hatlarıyla Selahattin Aktaşoğlu'nun harekât öncesi askeri döneminden başlayarak, harekâtın sonuçlandırılmasına kadar olan süreci ve aynı zamanda Muharip Gaziler Derneği Ödemiş Şubesi Kurucusu ve Başkanı Selahattin Aktaşoğlu'nun dernek çalışmalarını detaylandırmaktadır. Çalışma, harekât öncesi askerlik tecrübelerini ve harekât sırasındaki yaşadıklarını Aktaşoğlu'nun gözünden aktarırken, aynı zamanda Aktaşoğlu'nun harekâttan sonra durumlara bakış açısını, dernek çalışmalarını ve etkilerini Aktaşoğlu'nun psikolojisi üzerindeki yansımaları ile birlikte ele almaktadır. Selahattin Aktaşoğlu, günümüzde de hazırladığı kitaplar ve belgeseller ile toplum bilincini arttırmak amacını sürdürmektedir.
Restricted
Kıbrıs Barış Harekatı'nın Türk Deniz Kuvvetleri'ndeki değişime olan etkileri
(Bilkent University, 2021) Kaplan, Burcu; Gökçen, Deniz; Serinkan, Mehmet Hasat; Aldemir, Zeynep; Yıldırım, Zeynep
Geçmişten bugüne birçok ulusa ev sahipliği yaparak başta kültürel ve jeopolitik olmak üzere birçok farklı alanda önem arz eden Kıbrıs, tarih boyunca Türk toplumlarının Akdeniz başta olmak üzere bölgede etkili olabilmek adına askeri ve diplomatik mücadeleler verdiği bir coğrafya olmuştur. Ada üzerinde hakimiyeti sağlamak suretiyle Türk çıkarlarını korumak adına yapılan çıkartmalardan başarıyla sonuçlanması sebebiyle etkileri 40 yıl sonra bile hissedilen 1974 Kıbrıs Barış Harekatı’nın Türk Deniz Kuvvetleri’ndeki değişime olan etkileri göz ardı edilemeyecek kadar çoktur. Donanma bünyesinde Barış Harekatı’na hazırlık süreciyle beraber başlayan modernleşme ve bağımsızlaşma sayesinde Türk Deniz Kuvvetleri günümüzdeki etkin konumuna yükselmiştir. Bu araştırmada Kıbrıs Barış Harekatı’nda görev yapmış Yarbay Özhan Bakkalbaşıoğlu’yla yapılan röportaj ile beraber çeşitli makaleler ve kitaplardan yararlanılarak Türkiye Cumhuriyeti’nin donanmasının Kıbrıs Barış Harekâtı öncesi ve sonrası durumu karşılaştırılmıştır ve bu harekatın Türk Deniz Kuvvetleri’ndeki değişime olan etkileri incelenmiştir.
Unknown
Kıbrıs Barış Harekâtına açılan elli yıllık pencere: Mithat Işık
(Bilkent University, 2023) Gür, Burak Kağan; Demirörs, Demir; Sağıroğlu, Ece; Doğan, İklil
Bu yazı adada harekât öncesi ve harekât sonrası durumu Mithat Işık’ın röportajında ve yazılarında vermiş olduğu kişisel yorumlarıyla ele almaktadır. İlk önce Kıbrıs’ın tarihi ve coğrafi önemini Mithat Işık’ın perspektifinden çiziyor. Mithat Işık harekatta aktif rol almış bir asker, bir komando olarak Türk askerlerinin seferberliği ve özverisi konusunda bir ayna görevi görüyor. Makale, sonrasında kendisinin harekât öncesi kişisel izlenimlerinin üzerinden geçiyor ve harekât kararı sonrasında çatışma içinde aldığı aktif role büyüteç tutuyor. Aynı zamanda, yine bir askerin gözünden adada bir gerilim olacağına dair öngörüler Kıbrıs sorununa başka bir boyuttan bakma fırsatı sunuyor.
Restricted
Kıbrıs Türk-Rum sorunu: Muratağa, Atlılar, Sandallar Köyleri baskınları
(Bilkent University, 2019) Savut, Dilay; Tezel, Rana; İzgören, Nisan; Karataş, Erkin; Tınaz, Ege
Kıbrıs Adası tarihi boyunca Osmanlı Devleti ve İngiltere gibi çeşitli devletlerin himayesi altında kaldı. Adada yaşayan Türk ve Rum halklarının kendi uluslarının bağımsızlıklarını elde etmesi istekleri doğrultusunda iki halk hep çatışma içinde oldu. Türkiye Cumhuriyeti bu çatışmaya son vermek amacıyla 20 Temmuz 1974’te Kıbrıs Barış Harekatı’nı başlattı, beklenen sonuç alınamayınca aynı yıl İkinci Barış Harekatı da başlatıldı. 14-15 Ağustos’ta, İkinci Barış Harekatı’nın başlatıldığı sıralarda, Rumlar tarafından Muratağa, Atlılar ve Sandallar Köylerine baskınlar yapıldı. Bu baskınlar hem dış hem de iç basına yansıdı. Türk halkı olaylara tepki verdi. Baskınların hatırlanması, şehitlerin adlarını veanılarını yaşatması için dernek ve müzeler kuruldu.
Restricted
Kıbrıs'ın gönlü zengin insanları: Cemil Ailesi
(Bilkent University, 2018) Yener, Ahmet Ufuk; Kağıtçı, Aziz Utku; Çubukçu, Beyza; Karaman, Emre; Onat, Zühtü Mert
Cemil Ailesi adanın güney kesimindeki Limasol’un hatırı sayılır, saygın ailelerindendir. Kıbrıs sorunu patlak verene kadar bu bölgede Türk – Rum – İngiliz ilişkilerine aracı olmuş aile hiçbir zaman Türklüklerinden ödün vermemiş, adanın etrafındaki diğer Türkler başta olmak üzere, bütün Türklerin başını dik tutması için ellerinden geleni yapmıştır. Kıbrıs Barış Harekatı başladıktan sonra doğup büyüdükleri evi terk edip Girne’ye yerleşen Cemil Ailesi Türkiye Mukavemet Teşkilatı’nda bulunmuş, Türk askerlerine silah taşımış ve gerektiğinde ise ilgili istihbaratı sağlayabilmek için muhbirlik yapmışlardır. Bu araştırmada Cemil Ailesi’nin sağ fertleriyle ile yapılan röportajlardan, resimlerden, Kıbrıs Barış Harekatı ile ilgili yayımlardan faydalanılarak ailenin Kıbrıs’ın kurtuluşunda oynadığı rol aydınlatılmaya çalışılmıştır. Ailenin içerisinde bulunduğu koşulları ve kendilerinin yardımlarının ne derece önem teşkil ettiğinin anlaşılması için Barış Harekatı öncesinde, esnasında ve sonrasında meydana gelen gelişmeler hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir. Savaş esnasında ailenin gösterdiği fedakarlıklar her ne kadar takdire şayan olsa da savaş sonrasında Kıbrıs’ın kuzey kesiminin kalkınması ve sosyo-ekonomik açıdan toparlanabilmesi için ailenin ortaya koyduğu başarı da göz ardı edilmemelidir.
Restricted
Mavi Köşk
(Bilkent University, 2018) Atasever, Doğa Dilay; Aksoy, Yusuf Berk; Sağman, Ertuğ; Demirtaş, Tarık; Suer, Oğuzkaan
Bu araştırmada Kıbrıs barış harekâtı döneminde Girne’de silah kaçakçılığı yapan Paulo Paolides ve Paolides’in birçok efsaneye ev sahipliği yapan Mavi Köşkü incelenmiştir. Köşkün mimarisi ve iç tasarımının işlenmesinin yanı sıra o dönemdeki Türk-Rum ilişkileri ve Kıbrıs barış harekâtı hakkında araştırma yapılmıştır. Araştırma sadece yazılı kaynaklardan faydalanılarak yazılmıştır.
Restricted
Piyade Albay Mehmet Tıbıkoğlu’nun gözünden Kıbrıs Barış Harekâtı
(Bilkent University, 2023) Kaya, Elif Gülşen; Neziroğlu, Elif Tuğçe; Can, Neriman Banu; Güngör, Dilara; Gürel, Çağatay
Kıbrıs adasında bağımsız bir cumhuriyet kurulduğunda kısa bir süreliğine de olsa Türkler ve Rumlar adada uyum içerisinde yaşadılar. Daha sonra adayı Yunanistan’a bağlamak isteyen Rumlar, 1960 yılından itibaren ada Türklerine karşı şiddetli eylemlere başladı ve bu durum artarak devam etti. Yaşanan olaylar üzerine Türkiye uluslararası alanda da beklediği desteği alamayınca garantör devlet sıfatıyla Kıbrıs Barış Harekâtı’nı başlattı. Harekât için Kıbrıs’a ilk çıkarılan 50. Piyade Alayı’ndan Emekli Piyade Kıdemli Albay Mehmet Tıbıkoğlu, harekât süresince sahada bulunarak birçok olaya şahitlik etti. Bu araştırmada kısa bir tarihçeden sonra Kıbrıs Gazisi Kıdemli Albay Mehmet Tıbıkoğlu’nun gözünden harekâtın nasıl yürütüldüğü ve harekâtın etkileri incelendi.
Restricted
Tavşanlı ekonomik hayatına Kıbrıs Barış Harekatı’nın etkileri
(Bilkent University, 2023) Bozoğlu, Görkem; Kaptan, Atahan Baran; Gürer, Berk; Yolsal, Tuna
Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihinde çok büyük bir etkiye ve yere sahip olan Kıbrıs Barış Harekâtı yaşandığı günden günümüze kadar tazeliğini korumuş ve tartışmaya açık bir konudur. Kıbrıs Barış Harekatı’ndan Türkiye için doğan ekonomik ve kültürel gelişmeleri tümevarım/tümdengelim metoduyla inceledik. Türkiye’nin ekonomik durumundan başlayarak projemizin ana kaynağı olan Kıbrıs Gazisi Sayın Selahattin Akmes’in anılarından yola çıkarak Kütahya/Tavşanlı temelinde ele aldık. Selahattin Akmes’in gözünden dönemin ekonomik şartları ve toplumun özellikle harekata katılan grubun psikolojilerini inceledik.
Restricted
Türkiye’de yapılmış ilk modern fırkateynin hikayesi: TCG Fatih (F-242)
(Bilkent University, 2024) Demirbaş, Necmettin Can; Kaplan, Burak Giray; Ocak, Asım; Önal, Ahmet; Yazıcı, Mustafa Sedat
Kıbrıs Harekâtı sonrası Türkiye’de artan savunma sanayi yatırımlarından donanma da etkilenmiş ve envanterine yerli ve yabancı birçok gemi katmıştır. Özellikle Kıbrıs Barış Harekâtı sonrası Türkiye’ye yapılan ambargo Türkiye’nin mühimmat kaynağı olan ABD’den yeni silah ve teknoloji alamamasına ve bu nedenle bölgedeki rekabette geriye düşme tehdidi ile karşı karşıya kalmıştır. Bunun sonucunda çeşitli vakıf, kuruluş ve kampanyalarla yerli savunma sanayi yatırımları artmıştır. Bu sürecin sonucu olarak 1985 yılından başlayarak dört adet Yavuz sınıfı fırkateyn Track 1 projesi kapsamında donanmaya dahil edilmiştir. Gölcük tersanesinde üretilen TCG Fatih bu gemilerden üçüncüsü olarak 1987 yılında inşa edilmiştir. Bu çalışmada TCG Fatih’in inşası, teknik özellikleri, modernizasyon süreci ve misyonları incelenmiştir.