Murathan Mungan’ın “zamanımızın bir külkedisi”ni marksist kuram çerçevesinde okumak

Masallarda çocukların zihinlerine yerleşecek belirli tip ve kalıplar vardır. Bu durumun sorgulanması gerektiğini düşünen kurmaca yazarları, bu tip ve kalıpları ortadan kaldırıp değiştirerek okura alternatif dünya görüşlerini sunacak şekilde masalları yeniden yazma tekniğine başvururlar. Böylece, bu yazarlar, masalların mutluluk hikâyeleri anlatan maskesi ile gizliden gizliye yürüttüğü fikir aşılama ve bilinçaltı şekillendirme etkilerine değinerek, bu yönlendirmeler konusunda hedef kitleyi bilinçlendirmeye ve masalları en hafif şekliyle eleştirmeye çalışırlar. Bu makalede Murathan Mungan’ın, geleneksel anlatıdaki kalıpların dışına çıkmaya çalıştığı post-modern bir girişim olan, “Zamanımızın Bir Külkedisi” adlı eseri incelenecektir. Makalede “Külkedisi” masalının yeniden yazılmış versiyonundaki değişiklikler neden-sunuç ilişkisi kapsamında sorgulanacak ve Marksist teori bağlamında değerlendirilecektir. Mungan’ın masalı yeniden yazarken nasıl bir amaç güttüğüne dair basılmış herhangi bir ifadesi olmadığı için, bu makale söylem analizine dayanan bir yol izleyerek, deyim yerindeyse, Mungan’ın versiyonundaki potansiyel Marksist eleştiri içeriğine ışık tutacaktır. Bu çalışma, yeniden yazılmış bir masalın Marksist kuram çerçevesinde ele alınmasına ilk örnektir. Bu yüzden, meselenin etraflıca aktarılabilmesi ve anlaşılabilmesi için, yeniden yazma tekniğinin kullanımının hem kurgusal hem biçimsel düzlemde kalıpların dışına çıkan yönleri makalede incelenecektir. Sonuç olarak, folklorun ve edebiyatın derinlemesine bilinmesinin bu iki alanın ilişki dinamiğinin sorgulanmasına imkan sunacağı ve bu şekilde bir yaklaşımın edebiyat metinlerinin daha geniş kültürel değişkenler etrafında anlaşılmasını mümkün kılabileceği üstünde durularak, masal çalışmalarının önemi vurgulanacaktır.