Yapay zekâ teknolojilerinin ortaya koyduğu buluşların patentlenebilirliği

Abstract

Kişilerin ücretsizce fotoğraf, yazı vb. paylaşımlar yaptığı sosyal medya hesaplarının neredeyse dünyanın her yerinde kullanılmasıyla veri eksikliğinin ortadan kalkması ve gelişen bilgi işlem gücüyle birlikte günümüzde artık makine öğrenmesi mümkün hâle gelmiştir. Bu durum, yapay zekânın hayatın her alanında kullanılmasını sağlayacak bir kapasiteye ulaşmasını mümkün kılmıştır. Bu sebeple, 21. yüzyılda hayatın neredeyse her alanında kendinden bahsettiren yapay zekânın sebep olacağı sosyal, ekonomik ve hukuki sonuçlara hazır olmak gerekmektedir. Yapay zekânın günümüzde belirsizliklere sebep olduğu bir alan da patent hukukudur. Buna bağlı olarak, bu çalışmanın birinci bölümünde yapay zekâ kavramı ve fikri mülkiyet hukukuyla ilişkisi üzerinde durulacaktır. İkinci bölümde ise buluşçu yapay zekânın mevcut patent hukuku düzenlerinde sebep olduğu sorunlar Türk, İngiliz ve Amerikan hukukları çerçevesinde ele alınacaktır. Nihayet üçüncü bölümde yaratıcı yapay zekânın ortaya koyduğu buluşlar, fikri mülkiyet hukukunun ekonomik analizi ve koruduğu değerler çerçevesinde değerlendirilecek ve söz konusu buluşların sebep olduğu belirsizliklere karşı benimsenecek politikalar avantajları ve dezavantajları ışığında tartışılacaktır.

The use of social media where people can share photos and texts for free almost everywhere in the world extinguished the data scarcity, which was an obstacle in front of machine learning technologies. Thus today, machine learning has become more achievable and thriving with the disappearance of data scarcity and the developing computing power. By this way, artificial intelligence (AI) has reached a capacity that will enable it to be used in almost all areas of life. For this reason, it is necessary to be ready for the social, economic, and legal consequences of AI, which makes itself known in almost every field of life in the 21st century. Patent law is one of the areas in which AI causes uncertainties. Accordingly, the first part of this thesis focuses on the concept of AI and its relationship with intellectual property law. In the second part, problems caused by inventive AI in current patent law systems are discussed within the framework of Turkish, English, and U.S. laws. Finally, in the third part, the AI-generated inventions are examined under the scope of the economic analysis of intellectual property law and the values that it protects. Thereafter, the policies that may be adopted against the uncertainties caused by such inventions are elaborated in the light of their advantages and disadvantages.