Yirmibirinci yüzyılda savaşı tartışmak: Clausewitz yeniden

Abstract

Soğuk Savaştan sonra uluslararası sistemin büyük değişiklik geçirmesi, etnik ve dinsel kökenli farklılaşmaların savaşlarda ilkel nefret ve şiddeti yaygınlaştırması, transnasyonal nitelik kazanan devlet olmayan birimlerin savaşlarda taraf olmaları, devletin görelileşmesi ve demokratik değerlerin ağırlık kazanması, savaşın doğasının değiştiği konusunda tartışmalara yol açtı. Savaş kavramının önemli ölçüde değiştiğini ileri sürenler savlarını Carl von Clausewitz’i eleştirerek temellendirmekte ve onun kuramının “yeni” savaşları anlama ve açıklama noktasında büyük ölçüde geçerliğini kaybettiğini ileri sürmektedirler. Bu makalenin temel iddiası ise şudur: Yeni savaşlar bazı değişiklikler göstermektedir. Fakat bu değişiklikler savaşın doğasını etkileyecek derinlikte değildir. Clausewitz’in sunduğu kavramsal çerçeve büyük ölçüde geçerlidir. Savaşları kontrol altına alabilmek ve çözüme kavuşturabilmek için geliştirilecek siyasi ve stratejik tercihlerin de, Clausewitzci bir yorumla değerlendirilmesinde uygulanabilirlik yönünden yarar vardır.

In the post-Cold War era the changing international system, primordial hate and violence motivated by ethnic and religious confl icts, transnationally operating non-state actors, relativization of the state, and rising democratic and liberal values have prompted an ongoing debate on the nature of war. Th ose commentators who argue that the “new” wars have fundamentally changed the nature of war are of the opinion that the theory of war by Carl von Clausewitz has lost its analytical relevance as a conceptual framework for understanding and explaining war in the twenty-first century. Th e major contention of this article is the following: In some respects, “new” wars are diff erent from the “old” (conventional) ones. Th e depth of this diff erence, however, falls short in changing the nature of war. Th e conceptual framework of Clausewitz, therefore, remains relevant to a great extent. Clausewitzian interpretation of contemporary wars would be useful to reevaluate political and strategic alternatives that are developed to control and terminate them.