Yabancı unsurlu tüketici sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklarda Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinin tayini

5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usûl Hukuku Hakkında Kanun, tüketicinin milletlerarası özel hukukta korunması amacına uygun olarak, yabancı unsurlu tüketici sözleşmelerine uygulanacak hukukun (m. 26) ve söz konusu sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklarda Türk mahkemelerinin yetkisinin tayinine (m. 45) ilişkin özel nitelikli kurallar öngörmektedir. Çalışmanın konusu yabancı unsurlu tüketici sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklarda Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinin tayini ile sınırlandırılmış, bu çerçevede Kanunun 45. maddesinin niteliği ve uygulama alanı tespit edilmiş, anılan hükümde yer verilen yetki unsurları açıklanmış ve MÖHUK m. 47(2) hükmü uyarınca söz konusu uyuşmazlıklarda tarafların yetki anlaşması yapmak suretiyle yabancı bir devlet mahkemesini yetkili kılıp kılamayacakları tartışılmıştır.

Turkish Act on Private International Law and International Civil Procedure (numbered 5718) provides for specific rules as regards consumer contracts with a foreign element, aiming for the protection of consumers in private international law. In this regard while the law applicable to such contracts is subject to Article 26, international jurisdiction of Turkish courts is determined according to Article 45. This paper is limited with the latter subject and provides for discussions on the features and scope of Article 45, the jurisdiction provisions in the said Article as well as on whether jurisdiction clauses in consumer contracts are permitted under Article 47 (2) of the Act.