Şirketler topluluğunda karşılıklı iştirakin sonuçları ve pay sahipliği haklarına etkisi

Abstract

Karşılıklı iştirak, sermayenin sulandırılması gibi riskler nedeniyle hukuk sistemlerinde yasaklanmamakta ancak birtakım caydırıcı düzenlemelere konu edilmektedir. Karşılıklı iştirake ilişkin temel düzenlemeler TTK m. 197. ve m. 201. maddelerinde yer almaktadır. Karşılıklı olarak yüzde yirmi beş ve üzerinde bir oranda birbirlerine iştirak eden sermaye şirketleri karşılıklı iştirak olarak kabul edilmektedir. Karşılıklı iştirakin iki türü bulunmaktadır. Karşılıklı iştirak konumundaki şirketler arasında hakimiyet mevcut değilse basit karşılıklı iştirak, hakimiyet mevcut ise nitelikli karşılıklı iştirak söz konusudur. Hakimiyetin tespiti TTK m. 195 uyarınca yapılacaktır. Bilerek basit karşılıklı iştirak oluşmasına neden olan sermaye şirketine donma yaptırımı uygulanacaktır. Nitelikli karşılıklı iştirak halinde hakimiyetin hüküm ve sonuçları uygulanacaktır. Karşılıklı iştirak kavramı, karşılıklı iştirak türleri, karşılıklı iştirake bağlı hüküm ve sonuçlar, donma yaptırımın pay sahipliği hakları üzerindeki etkisi ve istisnai durumlar bu çalışma kapsamında incelenmiştir.

In legal systems, cross shareholding is not prohibited, however it is subjected to disincentives due to watered capital and similar risks. Fundamental regulations regarding cross shareholding are regulated in Article 197 and 201 of Turkish Commercial Code No. 6102 (“TCC”) Capital stock companies, holding at least one quarter of each other’s shares, are accepted as a cross shareholding according to TCC Article 197. In doctrine, there is a division between basic cross shareholding and qualified cross shareholding. If there is a dominance in line with article 195 of TCC between the capital stock companies in cross shareholding, it is defined as a qualified cross shareholding. If there is not a dominance in line with article 195 of TCC between the capital stock companies in cross shareholding, it is defined as a basic cross shareholding. A capital stock company that consciously creates a cross shareholding will be subjected to a suspension. Application of freezing on shareholding rights and exceptional cases will be examined in this study.