Anayasa mahkemesi kararlarında Kemalizm ve otoriterlik: analitik bir inceleme

Abstract

Bu çalışmanın amacı Kemalizm’in Türkiye’deki anayasacılık hareketlerindeki rolünü ortaya koymaktır. Çalışmada Kemalizm’in bir ideoloji olarak Türkiye anayasalarına yansıması siyasi ve tarihi gelişmeler çerçevesinde incelenmiştir. Kemalizm’in ilkelerinin Anayasa Mahkemesi kararlarına nasıl yansıdığı tartışılmış, hangi ilkeler bakımından Anayasa Mahkemesi’nin “Kemalist” olarak nitelendirilebileceği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Türkiye’de anayasa yargısının kuruluş süreci de parlamentodaki azınlıkların korunması düşüncesiyle açıklanmıştır. Bu sürecin açıklanmasında başvurulan merkez-çevre ilişkileri ile hegemonik koruma teorilerinin, Türkiye’deki sürece uymayan yönleri ele alınmıştır. Anayasa Mahkemesi kararları da bu teoriler yönünden ve “Kemalist otoriterlik” olgusu çerçevesinde değerlendirilmiştir.

The purpose of this study is to explain the role of the Kemalism in Turkish constitutionalist movements. We examine the reflections of Kemalist ideology on Turkish constitution in the framework of political and historical developments. This thesis also discusses how the principles of Kemalism are reflected in the Constitutional Court and in terms of which principles, the constitutional court could be described as “Kemalist”. The course of the establishment of the constitution judiciary in Turkey is explained with the idea of the protection of minorities in parliament. This process is explained with reference to aspects of centre-periphery relationship and hegemonic preservation theories which don’t meet this course. The decisions of the Constitutional Court are also evaluated in terms of these theories and within the framework of the phenomenon of “Kemalist authoritarianism”.