Ticaret şirketlerinin birleşmesinde ortakların dava hakları ile korunması

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, ticaret şirketlerinin birleşmesinde, birleşen şirketlerin ortakları arasındaki dengenin sağlanması ve ortakların korunması amacıyla devamlılık ilkesini kabul etmiş; ortaklara bilgi alma ve inceleme hakları ile bazı dava hakları tanımıştır. Çalışmamızın özünü, ticaret şirketlerinin birleşmesinde ortakların korunmasına hizmet eden dava hakları oluşturmaktadır. Tezimizde öncelikle birleşme kavramı üzerinde durulmuştur: Birinci bölümde birleşmenin tanımı, türleri ve düzenlenişine; ikinci bölümde ise birleşmeye hâkim olan ilkelere ve birleşmenin işlemlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, birleşmede korunması gereken menfaat grupları tespit edilerek korunma yolları ele alınmıştır. Dördüncü bölümde, genel olarak devamlılık ilkesi ile bilgi alma ve inceleme hakkı bağlamında ortakları koruyucu mekanizmalar incelenmiştir. Nihayet beşinci bölümde ise birleşme, bölünme ve tür değiştirme işlemlerine özgü olan ortaklık payları ve haklarının incelenmesi davası (denkleştirme davası) (TTK m. 191), özel iptal davası (TTK m. 192) ve özel sorumluluk davası (TTK m. 193) ile TTK m. 193 hükmünün yaptığı gönderme sebebiyle, ortaklara tanınmış olan kuruluş sorumluluğundaki dava haklarının yanı sıra şirketler topluluğu düzenlemeleri kapsamında tazminat davası ve payların satın alınması talep ve davası incelenmiştir.

The Turkish Commercial Code No. 6102 adopted the continuity of the partnership principle in the merger of commercial companies in order to ensure the balance between the partners of the merged companies and to protect the partners and the right to obtain information and to examine and some litigation rights. The essence of our work is the litigation rights that serve to protect the partners during the mergers. Firstly, the concept of merger is focused on in our thesis. In the first chapter, definition, types and arrangement of merger; In the second part, the principles guiding the merger and the processes of merger are given. In the third chapter, the interest groups that need to be protected during the merger are determined and the ways of protection are discussed. In the fourth chapter, the mechanisms of protecting partners within the frame of the continuity of the partnership principle and the right to obtain and review information are examined. Finally, in the fifth chapter, the case of examination of partnership shares and rights specific to the merger, division and type change transactions (examination case) (TCC Art. 191) the special nullification case (TCC Art. 192) and special liability case (TCC Art. 193) as well as the lawsuit rights granted to the partners under the responsibility of the establishment due to the reference made by the article 193 of the TCC, the lawsuit for compensation and the demand for and the purchase of shares are examined within the scope of the regulations of the group of companies are examined.