İsviçre Federal Mahkemesi'nin atf 140 iii 200 kararı işığında şekle aykırı sözleşmede yer alan ceza koşulunun geçerliliği

Abstract

Taraflar arasında niyet mektubu adı altında yapılmış bir sözleşmenin, tarafların bağlanma iradelerini ortaya koyması halinde taşınmaz satış vaadi olarak değerlendirilmesi mümkündür. Ancak resmi şekil şartına uyulmadan yapılmış bir taşınmaz satış vaadi söz konusu olduğunda, bu sözleşmede yer alan ceza koşulunun geçerli olup olmayacağı meselesi ortaya çıkmaktadır. Şekle aykırı bir sözleşme hiçbir hüküm ve sonuç doğurmayacağından, böyle bir sözleşmeden herhangi bir borç doğmadığı gibi, ceza koşulunun da geçerli olmadığının kabulü gerekir. Elbette şekle aykırılık iddiası hakkın kötüye kullanılması olarak değerlendirildiğinde, sözleşme geçerli olarak ayakta tutulduğundan, bu sözleşmede yer alan ceza koşulu da geçerli olabilecektir. Ancak İsviçre Federal Mahkemesi, ATF 140 ili 200, JdT 2014 ll 401 sayılı kararında, taraflar arasında resmi şekle uyulmadan yapılan taşınmaz satış vaadinin geçersizliği iddiasını hakkın kötüye kullanılması olarak değerlendirmeyip, sözleşmeyi geçersiz kabul etmekle beraber; bu sözleşmede yer alan ceza koşulunun olumsuz zararı teminat altına almak için kararlaştırılmış olması ihtimalinde geçerli olacağına hükmetmiştir. Çalışmamızda Federal Mahkeme'nin bu kararı incelenmektedir. A Ietter of intent signed by the parties is binding if it expresses their intention to be bound and can be considered asa promise to sell. However, the question ofthe validity ofthe penalty clause included in the contract may arise, if the promise to sell ofa real estate is conciuded without coınplying with the required legal forın. Since such a contract would not be producing any effcct, no obligation or conventional penalty would arise from that contract. Only when thc claim of violation of the form rcquirement constitutes an abusc of right, the contract shall be upheld aııd hence the peııalty elause would be considercd as valid. in tlıc decision of ATF 140 lll 200, JdT 2014 il 401, the Swiss Federal Court hcld that the elamı of non-valıdıty ofa promisc to seli which is non-compliant with thc form requirement, does n?t constitute an abuse of righl and nıled that the contract is invalid. Nevcrtheless, the Swıss Suprcme Court also hcld that if the pcnally clausc was provided by the parties in order to coınpensate thc negative daınages which may arisc, this clause itself shail be considcred as valid. in this arlicle, the abovcmentioned Swiss court judgmcnt will be analyzed.