Yatırım hizmet ve faaliyetleri bağlamında yatırımcının tüketici olarak korunması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, yatırım hizmet ve faaliyetlerinden yararlanan yatırımcıların 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında “tüketici” sayılabilip sayılamayacağının, tüketici sayılabilen yatırımcıların ise tüketici mevzuatının hangi korumalarından ne ölçüde yararlanabileceğinin tartışılmasıdır. Bu bağlamda, öncelikle sermaye piyasası mevzuatının yatırımcıların korunmasına ilişkin mekanizmaları ve bunların eksik yönleri tespit edilmiş, daha sonra müşteri sınıflandırmaları esas alınarak, profesyonel ve genel müşteri sınıflarına giren hangi yatırımcıların tüketici sayılabileceği ortaya konulmuştur. Bunu müteakip yatırım hizmet ve faaliyetinden yararlanan ve tüketici sıfatını haiz olabileceği tespit edilen kişilere, tüketici mevzuatının hangi düzenlemelerinin ne ölçüde uygulanabilir olduğunun ortaya konulmasına çalışılmıştır. Bu kapsamda, haksız şartlara, ayıplı hizmet ve ayıplı hizmetten sorumluluğa, finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmelere, ticari reklam ve ilanlara ve tüketici mahkemeleri ile tüketici hakem heyetlerinin görev alanına ilişkin düzenlemelerin yatırım hizmet ve faaliyetleri bağlamında tüketici sayılabilen yatırımcılara uygulanmasına ilişkin tespit ve değerlendirmelerde bulunulmuştur.

The primary objective of this research is to review whether the investors that make use of investment services and activities can be considered “consumers” under the Law No. 6502 on Consumer Protection, dated November 7, 2013 or not; while discussing the extent of protection for the investors that are considered consumers. Within this context, firstly, the mechanisms provided by the capital market regulations on the protection of the investors’ rights are examined, and the weakness of them, which are ineffective to protect the investors’ rights, is identified. Secondly, it is revealed that which investors can be considered consumers among investors that are classified as professional and general according to customer classifications. Finally, the extent to which the consumer protection regulations are able to be applicable to the users of the investment services and activities once regarded as consumer, are put forward. Within this context, for the investors that can be considered consumers, assessments related to applications of regulations on the unfair terms, the defective services and the responsibility for defective services, the distance contracts on financial services, the commercial advertisements and announcements, and the jurisdiction of the consumer courts and the consumer arbitration committee are given.