Ayakkabıcılık zanaatinin kuşaklar arasındaki dönüşümü: İmalattan tadilata

Simple item page
dc.contributor.authorÇelik, Simge
dc.contributor.authorKorkmaz, Beril
dc.contributor.authorTarhan, Doruk
dc.contributor.authorSözen, Ahmet Kerem
dc.contributor.authorÇelik, Yiğit
dc.date.accessioned2020-06-30T08:43:53Z
dc.date.available2020-06-30T08:43:53Z
dc.date.issued2020
dc.descriptionAnkara : İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Tarih Bölümü, 2020.
dc.descriptionThis work is a student project of the Department of History, Faculty of Economics, Administrative and Social Sciences, İhsan Doğramacı Bilkent University.
dc.descriptionThe History of Turkey course (HIST200) is a requirement for all Bilkent undergraduates. It is designed to encourage students to work in groups on projects concerning any topic of their choice that relates to the history of Turkey. It is designed as an interactive course with an emphasis on research and the objective of investigating events, chronologically short historical periods, as well as historic representations. Students from all departments prepare and present final projects for examination by a committee, with 10 projects chosen to receive awards.
dc.descriptionIncludes bibliographical references (pages 25-26).
dc.description.abstractAnadolu'da ayakkabı, dericilik ve zanaatkarlık konusunda tarih boyunca önemli bir merkez oldu. Göçebe olarak yaşamını sürdüren Türkler, Anadolu'ya kültürleri ile birlikte göç etti ve hayvancılık yapmayı sürdürdü. Zamanla edinilen tecrübe sayesinde önce dericilikte, daha sonra da ayakkabıcılıkta üretim kültürü gelişti. Anadolu Selçuklu Devleti'nde Ahi Teşkilatı tarafından yapılan zanaat kaynaklı üretim, Osmanlı Devleti'nde Lonca Teşkilatları tarafından devam ettirildi. Ustadan çırağa aktarılan bir kültür birikimi etrafında şekillenen ayakkabıcılık zanaatı, 1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı'na kadar küçük atölyelerde ve el üretimi ile icra edildi. Tanzimat döneminde açılan fabrikalar ile birlikte üretim çoğunlukla fabrikalarda yapıldı. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinden erken Cumhuriyet dönemine kadar fabrika ve atölyelerde; kısıtlı talep ve el üretimi ile yapılan ayakkabıcılık, 1950'li yıllarda ısmarlama usulünden çıkarak seri üretim ile yapılmaya başlandı. El üretimi ayakkabıya talebin olmaması ve elde üretim kültürünün yok olmasına ek olarak değişen tüketim anlayışı ile başa çıkamayan ayakkabı ustalarının bir kısmı, ayakkabı üretim atölyelerini kapatarak meslek hayatlarına büyük fabrikalarda devam etmek zorunda kaldı. Bazı atölye sahipleri ise yaptıkları işi dönüştürerek, ayakkabı üretmek yerine tamir etmek için atölyeler işletmeye başladı. Bir dönem sektörün demirbaşlarından olan atölyeler, sektördeki dönüşümle birlikte fabrika kaynaklı seri üretim ürünlerine hizmet etti. Hakan Özgü'nün sahibi olduğu Eskicim markasının ileri gelenlerinden olduğu tamirat sektörü, bugün seri üretim yapan markaların eksikliklerini kapat olsa da, ayakkabıcılık zanaatı, usta çırak ilişkisi ve üretim kültürü yok olmakla karşı karşıya kaldı. Çalışmada, Anadolu'da ayakkabıcılık kültürü Osmanlı Devleti'nden günümüze kadar incelenmiş ve kültürü oluşturan detaylarla birlikte, zanaattaki dönüşümde doğrudan ya da dolaylı olarak etkisi olan etmenler incelendi.
dc.description.abstractAnatolia has been an important place for shoemaking, leatherwork and craftsmanship through the history. The nomadic Turks affected Anatolia with their different culture as they moved there and continued farming. In time, Turks become more experienced in leatherwork and then shoemaking. The craftsmanship that was done by the leadership of Ahi Community at Anatolian Seljuk State was continued at Ottoman Empire by the Lonca Community. Until 1839, shoemaking had been done in small workshops and made by hand. After 1839, with revolutions at Ottoman Empire, the shoemaking industry was mostly done at the new factories. The shoemaking industry started to be done as mass production after 1950, rather than order and demand system. The masters of shoemaking were uncomfortable because of the less demand in handmade shoes and the changing understanding of consumption. A majority of masters had to shut down their workshops and started to work in big factories. The others transformed their work from production to alteration. Hakan Özgü, the owner of Eskici brand, is one of the masters that changed to alteration. Today, his brand is liable for covering the faults of big factories. The shoemaking industry and the master-apprentice relationship culture is face to face with vanishing. In this article, the shoemaking culture from Ottoman Empire to todays and the factors that played a role in the change has been studied.
dc.description.statementofresponsibilityby Merve Biçer.
dc.format.extent26 pages
dc.identifier.itemidSPB3122en_US
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11693/53741
dc.language.isoTurkish
dc.publisherBilkent University
dc.relation.ispartofseriesMerve Biçer, HIST 200-13 (2019-2020 Fall) ; 10
dc.rightsCreative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlikeen_US
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/en_US
dc.subjectAyakkabıen_US
dc.subjectLonca Teşkilatıen_US
dc.subjectUstaen_US
dc.subjectÇıraken_US
dc.subjectAtölyeen_US
dc.subjectOsmanlıen_US
dc.subjectCumhuriyeten_US
dc.subjectSeri üretimen_US
dc.subjectTadilaten_US
dc.subjectMarkalaşmaen_US
dc.subjectShoeen_US
dc.subjectLonca Communityen_US
dc.subjectMasteren_US
dc.subjectApprenticeen_US
dc.subjectWorkshopen_US
dc.subjectOttoman Empireen_US
dc.subjectMass productionen_US
dc.subjectAlterationen_US
dc.subjectBrandingen_US
dc.subject.lccBİÇER HIST 200-13/10 2019-20
dc.titleAyakkabıcılık zanaatinin kuşaklar arasındaki dönüşümü: İmalattan tadilata
dc.typeStudent Project

Files

Collections

History of Turkey