Batı’yı Batı ile aşmak isteyen Fizikçi: Asım Orhan Barut’un biyografisi

Abstract

Asım Orhan Barut (1926-1994), Malatyalı bir Türk Fizikçidir. Üniversite yıllarından itibaren yurt dışında çalışmaya başlayan Barut, 1970’ler ve özellikle 1980’lerde Türkiye’de de çalışmaya başlamıştır. Kuramsal fiziğin temel problemleri, matematiksel fizik ve parçacık fiziği hakkında yaptığı çalışmaları literatürdeki önemli eksikleri doldurmuş, Batılı üniversitelerde okutulmuştur. Barut için gelişmekte olan ülkeler ancak - gelişmiş Batılı ülkeler ile iletişim halinde olmak şartıyla- bilimsel gelişmeler yapabilirse kalkınabilir ve tam bağımsız olabilirlerdi. Bu makalede Barut’un çalışmalarının ve bilim hakkındaki görüşlerinin tarihsel koşullardan etkilendiği anlatılmış, Barut’un kültürel bağımsızlığını kaybetmediği savunulmuş, her noktada Barut’un istekleri ve kararlarından da bahsedilerek determinist bir yaklaşımdan uzak durulmuştur.

Asım Orhan Barut (1926-1994) was a Turkish physicist from Malatya. Working abroad since his university years, Barut came to conduct his research in Turkey as well, during the 1970s and especially in the 1980s. His work on the fundamental problems of theoretical physics, mathematical physics, and fundamental particle physics have filled important gaps in the literature and were taught at Western universities. For Barut, developing states could only develop and gain total independence if they would produce scientific developments while keeping their communication with the advanced Western countries. In this article, the effects of historical conditions on both Barut’s research and his thoughts on science are explained; in addition to advocating that Barut had never lost his cultural independence. And at each point, Barut’s goals and decisions are noted to avoid a determinist approach.