Browsing by Subject "Orality"

Now showing 1 - 1 of 1

Open Access
Seyahatname'de sözlü kültür ve anlatım etkisi
(Geleneksel Yayıncılık, 2011) Sheridan, R. A. A.
Bu yazıda Seyahatname’nin, Osmanlıcanın kalıplaşmış imla kullanımlarından ayrılarak döneminin ses düşme ve değişikliklerini de gösteren yazım özelliğinin yanı sıra, üretim koşulları ve oluşumunda izlenen kompozisyon yönteminden doğan “bitmemiş” yapısı ve bu anlatı yapısıyla birlikte söz konusu yazım niteliğinin sözlü kültür alanıyla ilişkisi üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda metnin yazılı ve sözlü kültür alanları arasında “liminal” / “eşiksel” bir metin olduğu ve sözlü kültür alanı ürünlerini yalnızca kaydetmekle kalmayıp yazılı kültür alanında bambaşka bağlam ve işlevlerde yeniden üreterek işlevselleştirdiği ve sözlü anlatımın kalıp kullanımları gibi kimi uygulamalarını içselleştirdiği vurgulanırken Seyahatname’nin Türkçenin sözlü kültür ürünleri için ne kadar zengin ve vazgeçilmez bir kaynak olduğu örneklemeler yoluyla gösterilmiştir. Bu bağlamda bu güne dek araştırmacılar tarafından büyük oranda nesnel doğruluk ölçütüyle sınanmış olan Seyahatname’nin, artık ivedilikle, bir edebiyat ürünü olarak sözlü kültür alanıyla ilişkili söz konusu anlatısal ve anlatımsal nitelikleri açısından da yeniden değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmış ve metnin bütüncül olarak nasıl yapılandığını göz ardı ederek ya da dayandığı anlatısal/anlatımsal ilke ve temelleri saptamaksızın, neyi hangi bağlamda, niçin ve nasıl anlattığını anlatıya yönelik bütüncül bir bakış açısıyla belirlemeksizin bu görkemli metnin sunduğu geniş tarihsel ve sözel bilgi dağarı ve tanıklığına işlerlik kazandırılmasının olanaksız olduğunun altı çizilmiştir.