Browsing by Subject "Lullaby"

Now showing 1 - 3 of 3
  • Thumbnail Image
    ItemOpen Access
    Dilbilimsel bir yaklaşım denemesi: Tekirdağ yöresinden bir ninni
    (Geleneksel Yayıncılık, 2010) Yavuz, Ayşe Duygu
    Dilbilimsel kuram edebiyatta genellikle şiir incelemelerinde kullanılan bir yöntemdir. Biçimsel nitelikleri yönünden şiiri andıran ninnileri de bu kuram dâhilinde ele almak mümkündür. Bu çalışmada ninni türünün bir örneği, “yüzey yapı” özellikleri açısından, dilbilimsel kuram yardımıyla çözümlenecektir. “Yüzey yapı” incelenen metinde yer alan sözcüklerin gramer açıdan sınıflandırılması ve buna bağlı olarak niceliklerinin ortaya konulması, sözcük tekrarları, ölçü ve noktalama işaretleri gibi biçimsel özellikleri ve ninnide geçen sözcüklerin gramatikal değerleri dikkate alınarak tespit edilmektedir. “Yüzey yapı” verileri, uygulama yapılan ninninin içerik ve işlevine yönelik çıkarsamalarda bulunulabileceğini göstermesi açısından önem taşır. Ağırlıklı olarak anne ile çocuk arasındaki iletişimin yansıtıldığı ninnilerin temel işlevi çocuğun uyutulmasıdır. Dilbilimsel yaklaşım, ninnilerin temel işlevine ve bunun yanı sıra toplumsallaşma evresinde, çocuğuna rehber olan annenin veya çocuğun hayatındaki bir başka yetişkinin beklentilerini dile getirmesi gibi başka işlevlere ulaşmayı da olanaklı kılar. Sonuç olarak, ninnilerin de dilbilimsel yöntemle okunabileceği görüşü ortaya atılırken biçimden anlama ninninin içerik ve işlevine varılmaya çalışılacaktır.
  • Thumbnail Image
    ItemOpen Access
    Ninnilerde "kadın sorunu"na bakış
    (Geleneksel Yayıncılık, 2010) Kurtuluş, M.
    Toplumsal cinsiyet rollerinin sorunsallaştırıldığı çalışmalarda yazılı edebiyat metinlerinin sözlü metinlere kıyasla daha çok tercih edildiği görülmektedir. Ninniler ise, kadının öznel sorunlarını, kadın dünyasını “dişil” bir sesle yansıttığı için “kadın edebiyatı”nın anonim metinleri olarak sayılabilir. Dolayısıyla, bu makalede “kadın sorunu” bu kez sözlü kültür metinleri olan ninniler üzerinden araştırılacaktır. Bu çalışmada ninniler iki bölüm halinde incelenecektir. Birinci bölümde, “ninni yerine söylenen” efsane ve ağıt türünde örnekler ele alınarak bunların toplumsal cinsiyet rollerinin yeniden üretiminde nasıl bir işlevinin olduğu tartışılacaktır. Yine aynı bölümde, bazı ninni örneklerinin kadının – geleneksel normların dışına çıkmadan- toplumsal cinsiyet rollerinin üzerinde kurduğu baskıyı dile getirebildiği ürünler oldukları öne sürülecektir. Bu savı desteklemek için seçilmiş ninnilerden birinde anlatıcı sesin, çocuğu olamamasından yakındığı ve bu durumun üzerinde yarattığı baskıyı dile getirdiği görülmektedir. İkinci bölümde ise, ninni türü, gramer kurallarının bozulduğu, bilinç akışına elverişli, mantıksal önermeleri kırmaya yönelik oluşuyla “dişil” bir dil sayılabilecek olan “kadın biçemi”(écriture féminine) bağlamında tartışılacaktır.
  • Thumbnail Image
    ItemOpen Access
    Ninnileri psikanalitik yaklaşımla yeniden okuma denemesi
    (Geleneksel Yayıncılık Eğitim San. Tic. Ltd. Şti., 2010) Aka, Belde
    Ninniler, bebeği uyutmak için söylenen dörtlükler olmalarının yanı sıra, her söylendiğinde yeniden üretilmeleri dolayısıyla söyleyicisine dair ipuçları da taşıyan şiirlerdir. Bu çalışmada bir ninni söyleyicisi olması dolayısıyla sanatkâr olarak kabul edilebilecek annenin, o sırada ninninin sözlerini neden değiştirme ihtiyacını hissettiği sorusu sorulmuş ve bunun annenin ruh hâliyle ilgisi olması gerekçesiyle soruya psikanalitik düzlemde cevap aranmıştır. Bu amaçla yazıda annenin hangi gerekçeyle şair/ sanatkâr olarak adlandırılabileceği konusuna açıklık getirildikten sonra çeşitli yörelerden derlenmiş ninni örnekleri psikanalitik açıdan incelenmiştir. Yazıda özellikle çocuk /erkek çocuk isteği üzerine söylenmiş ninniler seçilmiş ve bu ninniler Sigmund Freud’un görüşlerinden yola çıkılarak çözümlenmeye çalışılmıştır. Aynı konu etrafında söylenmiş gibi görünen bu sözlü edebiyat ürünlerinin aslında çok farklı sorunları imlediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçtan hareketle ninnilerin, baskı altına alınan türlü duyguların bilinç düzeyinde tekrar ortaya çıkmasını sağlayan birer araç oldukları; dolayısıyla ikinci bir işleve sahip oldukları ortaya konmaya çalışılmıştır.