90’lar Türkiye’sinin çocuk işçiliği ile mücadelesi

Abstract

Çocuk işçiliği belli bir yaşın altındaki çocukların gelişimlerini olumsuz etkileyen koşullar altında çalıştırılmasıdır. Osmanlı’dan günümüze uzanan çocuk işçiliğinin tarihsel sürecinin 1990-2000 yılları arasında değişime uğradığı, toplumsal farkındalığın ve çocuk işçiliği ile mücadeleye ilişkin girişimlerin çoğunluk ve derinlik kazandığı gözlemlenmiştir. 1990-2000 yılları için incelendiğinde, Türkiye’deki çocuk işçiliğinin arkasındaki ana faktörler: ekonomik faktörler, eğitim, cinsiyet farklılığı, hukuki düzenlemeler ve çocuk işçiliğinin farklı türleri olarak ayrılabilir. Ailelerin yeterli maddi imkana sahip olmaması ve çocukların hanehalkı gelirine katkı sağlamakla yükümlendirilmesi çocukların eğitim hayatlarının önüne geçmekte ve cinsiyete, coğrafi koşullara bağlı olarak çocukların eğitim hayatlarının önüne geçen işlerin türleri değişebilmektedir. Türkiye’de 1990-2000 yılları arasında ve günümüzde, çocuk işçiliğiyle aktif ve sistematik bir şekilde mücadele eden kurumlardan olan ILO Türkiye ve Fişek Enstitüsü çocuk işçiliğine dikkat çekmek, çocuk işçiliğinin nedenlerine ve çözümlerine ulaşmak için projeler yürütmüşlerdir. Halkın çocuk işçiliğine dair farkındalığı, dönemin önemli medya araçlarından olan gazetelerde konunun ele alınması ile artmıştır. Çocuk işçiliğini etkileyen faktörlerin ve çocuk işçiliği ile mücadele amacıyla geçmişte gerçekleştirilen girişimlerin araştırılması, bir insan hakları ihlali olan çocuk işçiliğinin günümüzde çözüme kavuşturulmasına yol göstermesi açısından önem arz etmektedir. Child labor is the employment of children under a certain age under conditions that adversely affect their development. It has been observed that the historical process of child labor from the Ottoman Empire to the present has changed between 1990 and 2000, and the scope of social awareness and initiatives to combat child labor has expanded and gained depth. When examined for the years 1990-2000, the main factors behind child labor in Turkey can be divided into economic factors, education, gender differences, legal regulations and different types of child labour. The fact that families do not have sufficient financial means and that children are obliged to contribute to the household income prevent children's education life, and depending on gender and geographical conditions, the types of jobs that prevent children's education life may change. ILO Turkey and Fişek Institute, which are among the institutions that actively and systematically combat child labor in Turkey between 1990-2000 and today, carried out projects to draw attention to child labor and to reach the causes and solutions of child labour. The public's awareness of child labor increased with the coverage of the issue in newspapers, one of the important media tools of the period. It is important to investigate the factors affecting child labour and the initiatives taken in the past to combat child labour, which is a human rights violation, to find effective solutions to prevent and possibly eliminate it.