Marmarabirlik Kooperatifi: Marmara Bölgesi’nde sofralık zeytin üreticiliği

Abstract

Zeytin dünya üzerinde binlerce yıllık zengin bir tarihe sahiptir. Özellikle Anadolu toprakları başta olmak üzere tüm dünyada üretilmektedir. Zeytin hem Türkiye'de hem de dünya üzerinde büyük öneme sahip olan bir tarım ürünüdür. Türkiye’de zeytin üreticiliği cumhuriyetin ilanından II. Dünya Savaşı’na kadar olan dönemde ciddi anlamda artış göstermiştir. Zeytin yetiştiriciliğinin en çok yapıldığı illerden birinin Bursa olmasında bu bölgenin ikliminin zeytinin gelişimi için elverişli iklim koşullarına sahip olması büyük rol oynamaktadır. Ayrıca 1924 göçü ile Türkiye’ye gelenlerin de zeytin üreticiliğine katkıda bulunduğu söylenebilir. Buna ek olarak çıkarılan kanunlar ile zeytin üreticiliği desteklenmiş ve gelişmiştir. Bursa dışında zeytin yetiştiriciliğinin uygun olduğu bölgelerin hareketlenmesi için adım atılmış, yurtdışında zeytin üzerine eğitim almış uzmanların zeytin ve zeytinyağı tesislerinde çalışması teşvik edilmiştir. Türkiye’de kooperatifçiliğin tarihi ise eskilere dayanmaktadır. Temelinde yardımlaşma dayanışma ve iş birliği gibi kavramları barındıran kooperatifçilik faaliyetleri, Mustafa Kemal Atatürk ve çalışma arkadaşlarının çalışmaları sayesinde cumhuriyet kurulduktan sonraki dönemde yaygınlaşmış ve gelişmiştir. Ancak 1929 yılındaki Büyük Buhran ve İkinci Dünya Savaşı, Türkiye’yi ekonomik anlamda olumsuz etkilemiştir. Dolayısıyla çiftçiler ve kooperatiflerin faaliyetleri yavaşlamıştır. 1950’li yıllarda İkinci Dünya Savaşı nedeniyle ilerlemesi duraksayan kooperatifçilik faaliyetleri, çeşitli kanunlarla ve kuruluşlarla ekonomik anlamda desteklenmeye başlanmış ve bunun sonucunda kurulan diğer kooperatifler gibi 1954’te Marmarabirlik de kurulmuştur. Tarım satış kooperatifi olan Marmarabirlik sofralık zeytin üreticiliği ve pazarlamacılığı yapmaktadır. Üyelerine eğitim ve seminerle vererek yeni ve verimli tarım tekniklerini öğretmektedir. Aynı zamanda üyelerinin gübre ve tarım ilacı gibi gereksinimlerini karşılayarak yardımcı olmaktadır. Üreticiye sağladığı yardımlar sayesinde kırsal kesimden kentlere göçün azalmasında önemli bir role sahip olmasının yanı sıra Türkiye’nin tarım istihdamının da sürdürülmesinde önemli bir role sahiptir. Marmara bölgesinde zeytin üretimi zamanla değişikliğe uğramıştır. Cumhuriyet’in ilanı ve 1924 Göçü ile Türkiye’ye gelenler sayesinde Marmara Bölgesi’nde zeytin üreticiliği önemli ölçüde büyüme kaydetmiştir. Ayrıca İtalya’dan gelen zeytin uzmanları köylerde zeytin bakımıyla ilgili eğitimler vermiştir. Aynı zamanda çeşitli kanunlar ile devlet tarafından desteklenmiş, ilk zeytinyağı ihracatı yapılmıştır. Marmara Türkiye’nin zeytin üretiminde önemli bir paya sahiptir ve sofralık zeytinlerin büyük bir bölümü bu bölgede üretilmektedir. Marmarabirlik ise yaptıkları ilk ihracat ile büyümeye başlamış, ilerleyen yıllarda bayilik organizasyonu ve zeytin üzerine birçok alanda tesisler kurarak büyümeye devam etmiştir. Ayrıca Marmarabirlik, zeytin yetiştirme ve pazarlama amacının yanı sıra birçok yenilik yapmış bir kooperatiftir. Yaptığı Ar-Ge çalışmaları ile daha verimli gübrelemeyi teşvik etmiş, “Kolay Açılır Pet Ambalaj Malzemeleri” çalışması ile ödül almıştır.

Olive has a rich history of thousands of years around the world. It is produced all over the world, especially in Anatolian lands. Olive is an agricultural product that has great importance both in Turkey and around the world. Olive production in Turkey increased significantly from the proclamation of the republic to World War II. Bursa is one of the provinces where olive production is most carried out, and the climate of this region has favorable climatic conditions for the development of olives. In addition, it can be said that those who came to Turkey with the migration of 1924 also contributed to olive production. In addition, olive production has been supported and developed with legislation. Steps have been taken to increase olive production in the regions where olive cultivation is suitable outside of Bursa, and olive cultivation experts abroad have been encouraged to work on olive and olive oil plants in Turkey. In Turkey, the history of cooperatives dates back many decades. Cooperative activities, which are based on concepts such as cooperation solidarity and cooperation, became widespread and developed in the period after the republic was founded thanks to the work of Mustafa Kemal Ataturk and his colleagues. The Great Depression of 1929 and World War II negatively affected Turkey economically. Therefore, the activities of farmers and cooperatives slowed down. In the 1950s, cooperative activities, which were stalled due to World War II, began being supported financially with various laws and by various organizations. Marmarabirlik was established in 1954 like other cooperatives as a result of these government policies. Marmarabirlik, which is an agricultural sales cooperative, is a table olive producer and marketing company. The cooperative teaches new and efficient agricultural techniques by giving training and seminars to its members. It also helps its members by providing the requirements of its members such as fertilizers and pesticides. Thanks to the assistance provided to the producers, it has an important role in reducing migration from rural areas to cities, as well as an important role in maintaining Turkey's agricultural employment. Olive production in the Marmara region has changed over time. After the declaration of the Republic, and the 1924 Migration olive production in the region of Marmara grew significantly. In addition, olive experts from Italy gave lessons and seminars about olive care in villages. At the same time, the Turkish state supported olive production by passing various laws, and consequently the first olive oil export was made. Marmara has an important share in Turkey's olive production and most of the table olives are produced in this region. Marmarabirlik started to grow with their first export and continued to grow by establishing facilities in many areas on dealership organization and olive production in the following years. In addition, Marmarabirlik is a cooperative that has made many innovations in addition to its purpose of growing and marketing olives. Marmarabirlik encouraged more efficient fertilization with the R&D studies and received an award for its work on “Easy-to-Open Pet Packaging Materials”.