Türk musikisinin ve müzik terapinin kesişimi: Tümata

Abstract

Müziğin şifa verici etkisi eski çağlardan bu yana bilinmektedir. Dünya genelinde müzik terapi faaliyetleri farklı kültürlere göre çeşitlenerek eski çağlardan bu yana hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Türk kültüründe ise bu uygulamalar Şamanist kültüre dayanmaktadır. Yine kökeni Orta Asya'ya dayanan pentatonik müzik, Şamanizm'in tedavi metotlarının yapı taşını oluşturmaktadır. Müzik terapi faaliyetlerinin yoğunlaşması, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde kurulan şifahanelerle gerçekleşmiştir. Günümüzde ise müzik terapi faaliyetleri 1976 yılında Rahmi Oruç Güvenç tarafından kurulan Türk Musikisini Araştırma ve Tanıtma Grubu (TÜMATA) sayesinde hızlanmıştır. TÜMATA bünyesinde geliştirilen klinik faaliyetlerle mental rahatsızlıkların yanı sıra fiziksel rahatsızlıkların da tedavisi üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Türkiye’de Türk müziğini tanıtan ve müzik terapi çalışmalarını yürüten sayılı merkezlerden biri olan TÜMATA’nın tarihçesinin ve faaliyetlerinin incelenmesi Türk müzik terapi geleneğinin gelişiminin anlaşılması açısından büyük önem arz etmektedir. Bu makalede TÜMATA’nın kuruluşu, Türk müzik geleneğini tanıtma faaliyetleri ve müzik terapi çalışmaları incelenmiştir.

The healing effect of music has been known since ancient times. Music therapy activities around the world have been utilized in the treatment of diseases since ancient times, diversifying according to different cultures. In Turkish culture, these practices are based on Shamanist culture. Pentatonic music, which has its origins are attributed to Central Asia, constitutes the milestone of shamanism's healing methods. The intensification of music therapy activities took place in the hospitals established during the Seljuk and Ottoman periods. Recently, music therapy activities have accelerated thanks to the Turkish Music Research and Promotion Group (TÜMATA), which was established in 1976 by Rahmi Oruç Güvenç. With the help of clinical activities developed within TÜMATA, studies are carried out on the treatment of physical disorders as well as mental illnesses. Examining the history and activities of TÜMATA, which is one of the few centers promoting Turkish music and conducting music therapy studies, has great importance in terms of understanding the development of the Turkish music therapy tradition. In this article, the establishment of TÜMATA, the activities of TUMATA to introduce the Turkish music tradition and music therapy studies have been evaluated.