Sanisoğlu ve Memiş Ağa Konakları'nın örnek oluşturduğu geçmişten günümüze: Trabzon Mimarisi

Trabzon, ahşap ve taş yapıları ile farklı bir mimari dokuya sahip olan bir bölge. Birçok medeniyete ev sahipliği yapmasından dolayı Trabzon’un özgün mimarisini oluşturmakta olan yapılar birer tarihi belge niteliği taşımaktadırlar. Trabzon bölgesinin güvenliğini sağlamak için görevlendirilmiş bir Osmanlı beyi olan Memiş Ağa’nın yine kendi ismi ile anılmakta olan taş ve ahşap mimarini bir arada bünyesinde bulunduran konağı kendine özgü mimarisi ile Trabzon mimarisinin özgünlüğünü kanıtlar nitelikte. Çaykara İlçesi’nin Günebakan köyünde yer alan Sanisoğlu Konağı da hala faaliyette olan Trabzon ahşap konaklarından biri. Bu araştırmada, Memiş Ağa Konağı ve Sanisoğlu Konağı örnekleri üzerinden dünden bugüne Trabzon’un mimari dokusundaki değişiklikler incelenmiş ve yapıların tarihi önemleri incelenmiştir. Bu araştırma yapılırken Sanisoğlu Konağı’nın sahibi olan Muzaffer Sanisoğlu’nun anılarından, Çaykara Gündem Gazetesi’nin kurucusu Kemal Çuman’ın bölge mimarisi hakkındaki gözlemlerinden ve şu anda kamulaştırılmış olan Memiş Ağa Konağının işletmecisinin konak hakkındaki bilgilerinden yararlanılmıştır. Ayrıca Trabzon’un ve Çaykara’nın tarihi Trabzon mimarisinin değişimini anlamak açısından önem arz ettiğinden, bölge tarihini anlatabilmek açısından ikinci el kaynaklara başvurulmuştur.

Trabzon is a region with different architectural culture. Even though the needs and the materials that used in the houses keeps changing, wooden houses are remaining as Trabzon’s symbol to this date. There are people that still living in a wooden house and Muzaffer Sanisoğlu is one them. He lives in Günebakan village that is located in the Çaykara county. He still owns and lives in one of the wooden houses in the village. In this research Trabzon’s architectural changes and how it affected the people that living there will be explained with the help of the interviews from the locals and works of the Prof. Haşim Karpuz who is a professor in Selçuk University, Konya. Main focus of the research will be the Sanisoğlu residence and houses in Ortamahalle region.