İlk özgün Türk bale yapıtı: Hürrem Sultan

Abstract

Türk Balesinin gelişim sürecinde önemli bir rol oynamış olan ve ilk özgün Türk Balesi olarak bilinen Hürrem Sultan, Osmanlı kültüründen ilham alması bakımından ve Türk bale kültürün oluşmasındaki etkisinden dolayı önemli bir eserdir. Orhan Asena’nın piyesinden uyarlanarak Nevit Kodallı ve Oytun Turfanda tarafından Türk Balesinde bir yenilik yaratmak için ser- gilenmiştir. Hürrem Sultan’dan önce birçok Osmanlı kültüründen esinlenen balelerin ser- gilenmiş olmasına rağmen, bu eser gerçeğe olan yakınlığı ve Osmanlı tarihinin yansıtılış biçimi dolayısıyla öne çıkmaktadır. Hürrem Sultan tarihi içeriği sebebiyle, bale ile aşina olmayan Türk toplumu içerisindeki çeşitli gruplar tarafından zıt tepkiler almıştır. Tutucu kitleler tarafın- dan Osmanlı kültürünün yansıtılış biçimi onaylanmaz iken sanat ile ilgilenen kesim, Türk ba- lesinin gelişimi için önemli bir yeri olduğunu savunmuştur. Hürrem Sultan, a vital step for the progression of Turkish ballets which is acknowledged as the very first inclusive Turkish ballet production, is significant in terms of how it has contrib- uted greatly to the formation of a Turkish ballet culture while simultaneously taking inspiration from the Ottoman heritage. It has been staged by Nevit Kodallı and Oytun Turfanda, who have adapted it from a play of Orhan Asena, in order to bring innovation to Turkish ballets. Although many ballets which were also inspired by Ottoman culture had been produced before, Hürrem Sultan became prominent with its authenticity and its manner of representing Ottoman culture. Due to its historical context, it has caused opposing reactions to emerge among the Turkish society who had recently been acquainted with ballets. As the conservative masses criticized and disapproved of the ballet’s manner of representing Ottoman culture, the populace with an interest in arts defended that it was significant for the progression of arts in Turkey.