Nevşehir Cumhuriyet Mahallesi tarihi

Abstract

Nevşehir il merkezinde bulunan Cumhuriyet Mahallesi, bünyesinde Nevşehir Kalesi, Eski Nevşehir Cezaevi, İbrahim Paşa İlkokulu gibi tarihi yapılar barındırmaktadır. Nevşehir Kalesi'nin 12. yüzyılda Bağdat'a giden kervanların korunması amacıyla Selçuklular tarafından inşa edildiği düşünülmektedir. Eski Nevşehir Cezaevi, 1849 yılında Meryem Ana Kilisesi olarak inşa edilmiş ancak 1950 1983 yılları arasında cezaevi olarak kullanılmış ve Yılmaz Güney, Kemal Tahir gibi ünlülere sahipliği yapmıştır. İbrahim Paşa İlkokulu da eski bir kilise olup 1934 yılından 2003 yılına kadar okul olarak kullanılmıştır. Bünyesinde barındırdığı tarihi yapıların yanı sıra mübadele ile gelen göçmenler, cezaevindeki mahkûmları ziyarete gelen mahkûm yakınları ve elbette mahalle sakinleri ile Cumhuriyet Mahallesi'nin sosyal yapısı da oldukça ilgi çekicidir. Ne var ki kentsel dönüşüm kapsamında Cumhuriyet Mahallesi sakinlerinin, Nevşehir'in başka bir bölgesinde inşa edilen toplu konutlara taşınması ve burada bulunan evlerin yıkılması ile Cumhuriyet Mahallesi'nde birkaç tarihi eserden başka bir şey kalmamıştır. Bu araştırma, Cumhuriyet Mahallesi'ndeki tarihi yapıları ortaya koymakla birlikte mahallenin sosyal yapısını da inceleyecek ve tarihe, eski bir Anadolu mahallesi hakkında ufak da olsa bir not düşecektir.

The Cumhuriyet District is located in the center of Nevsehir province contains in itself several historical buildings such as the Nevsehir Castle, old Nevsehir Prison and Ibrahim Pasha Primary School. It is assumed that in the 12th Century, Nevsehir Castle was constructed by the Seljuqs with the purpose of protecting the caravan going to Baghdad. The old Nevsehir Prison was originally constructed as the Koimesis Theotoku Church in 1849; however, during the years 1950-1983, it functioned as a prison capturing some famous names for instance Yılmaz Güney, Kemal Tahir. Ibrahim Pasha primary school was also repurposed from being the Hagios Georgios church into a primary school that provided education during the years 1934-2003. Alongside containing historical buildings, the Cumhuriyet District had a fascinating social structure with the immigrants due to the population exchange, prisoners' visitors and the neighborhood residents. It is inevitable that the urban transformation project forced the residents to move to a new region also resulting in the destruction of their houses turning the Cumhuriyet District into nothing but a few historical artifacts. This research will present the historical buildings as well as analyze the social structure of the Cumhuriyet District, calling attention to this old Anatolian neighborhood.