Baharat mekânları: Antalya’da yerel ve turistik baharatçılar

Abstract

Baharatın, mutfaklarda yer alan önemli bir tatlandırıcı olmakla kalmadığı, yemeklere lezzet vermenin de ötesinde, yiyenlere şifa da verdiği eskiden beri bilinmektedir. Baharat ve baharat ticaretinin gündelik yaşamdaki yeri hakkında bir fikir vermek çabasındaki bu çalışma, baharat ve şifalı otları, ticareti ve ticaretin yapıldığı Antalya il merkezinde bulunan mekanlar (yani aktarlar) üzerinden inceleme çabasındadır. Çalışmada, ilk olarak tarihten günümüze kadar baharat ve şifalı otların kullanımı ve ticaretine ilişkin bilgilere yer verilmektedir. Bunun ardından, bir alan araştırmasının sonuçlarını içeren günümüzdeki baharat ve şifalı ot ticaretinin yapısı, baharat ve şifalı otlara olan ilginin sebepleri, satış mekanlarında müşteri kitlesine bağlı olarak ortaya çıkan farklılaşma (yerel baharatçı ve turistik baharatçı) ele alınmıştır.Çalışmada, turistik ve yerel baharatçıların birbirlerinden, var olma sebeplerine bağlı olarak müşteri ve ürün profilleri, mekân düzenlemeleri gibi konularda ayrıldıkları görülmektedir. Turistik baharatçıların var olma sebebi olarak Antalya’nın mevcut turizm potansiyeli gösterilebilir. Ürünler de baharat ve hediyelik eşyalardan oluşmakta olup, mekanlar da bu ürünleri sergilemeye müsait olarak düzenlenmiştir. Öte yandan yerli halka hitap eden yerel baharatçılar, baharatların yerel mutfak kültüründe önemli bir yere sahip olduğu ülkenin Doğu bölgesinden yaşanan göçün artması ve bunun yanı sıra özellikle alternatif tıbba ilginin yükselmesi sebepleriyle, baharat, şifalı ot ve özel bitkisel yağlardan oluşan geniş bir ürün yelpazesi oluşturmuştur.

Spicery is known as being an important ingredient for enhancing flavor in the cuisines, are also used for healing purposes. This study attempting to examine the role of spice and spice market in our daily lives approaches the issue by investigating the spice trade and the places in Antalya city center’s spicery stores (aktar). This study investigates spicery and herbs in relation to the places where they are traded in the city center of Antalya. After an introduction of the trade and usage of spices and herbs throughout history; the structure of contemporary trade, the reasons for the interest in them, the differentiation within the places in relation to the customers they aim to sell their products (Local and Touristic Stores) are covered. Touristic and local spicery stores are differentiated from each other related to their reason for existence, and with regards to issues like customer profiles, the goods, their space arrangements and so forth. Touristic spicery stores can be argued in the tourism potential of Antalya. The goods on sale are mainly spices and souvenirs, and the space was arranged and designed in an appropriate way to display their goods. On the other hand the local spicery stores came to display a range of goods including spice, herbs and special herb-oils, especially with the rise of migration from the Eastern regions of the country where the spice plays an important role in the local cuisines, and the rise of the interest in the alternative medicine.