1980 sonrası Ankara’da dolmuşçuluk

Abstract

1930’larda ortaya çıkan ekonomik buhranın yarattığı etkiden esinlenilip yeni bir toplu taşıma aracı olarak faaliyete geçen dolmuş günümüze kadar varlığını koruyabilmiştir. İlhan Tekeli ve Tarık Okyay’ın Dolmuşun Öyküsü adlı kitabından esinlenerek yazdığımız makalede, dolmuşun 1980 sonrası nasıl bir değişim geçirdiği ve günlük hayattaki konumu incelenmiştir. Dolmuşun ekonomisinden bahsederken, modernleşme ve teknolojik gelişmelerle ortaya çıkan diğer toplu taşıma araçlarının dolmuşu ne şekilde etkilediği ve dolmuş şoförleri arasında nasıl bir rekabete sürüklediği araştırılmıştır. Makalenin son bölümünde dolmuşun kültürünü oluşturan kendine has nitelikleri ele alınmıştır. Aynı zamanda Ulus’ta görüşme yaptığımız birkaç dolmuşçudan edindiğimiz bilgilerden ve “Dolmuşun Uzun Öyküsü” adlı makalenin sahibi Besim Can Zırh ile yaptığımız röportajdan faydalanılmıştır.

Inspired by the impact of the economic crisis of the 1930s, “dolmuş” was able to survive to the present day, which started as a new public transport. Inspired by İlhan Tekeli and Tarık Okyay's book "Dolmuşun Öyküsü", the article examined how the “dolmuş” changed after 1980 and its position in daily life. When talking about the economy of the car, it was investigated how other public transports that emerged with modernization and technological developments affected the “dolmuş” and how it led to competition among the “dolmuş” drivers. In the last part of the article, the unique qualities that constitute the culture of the “dolmuş” are discussed. At the same time, the information we obtained from a few “dolmuş” drivers we interviewed in Ulus and our interview with Besim Can Zırh, the owner of the article "Dolmuşun Uzun Öyküsü", were used.