Kuruluşundan doksanlı yıllara TRT’de spikerlik ve konuşma diline etkileri

Abstract

Bu makalede, okuyucunun kafasında genel bir taslak oluşturmak amacıyla kuruluşundan (1964) doksanlı yıllara kadar TRT’nin genel yapısı özetlenmiş, amacı ve izlediği Türkçe politikaları anlatılmıştır. Bahsi geçen yıllarda TRT spikerlerinin nasıl yetiştiği (sınavlar, eğitimler, tecrübeler vs.) araştırılmış, örneklerle ortalama bir TRT spikerinin profili oluşturulmuştur. Ardından, TRT’nin Türkçe politikaları ve TRT spikerlerinin Türkçeyi kullanımının özellikle Türkçe öğreniminde yazılı olarak öğrenilemeyecek konuşma diline yaptığı etkiler incelenmiştir. Araştırmanın sonunda Türkçeyi oldukça etkin kullanan TRT spikerlerinin nasıl yetiştiği ve standart kabul edilebilecek bir konuşma dili oluşturulmasına yaptıkları katkıların ortaya koyulması hedeflenmiştir.

In this article, in order to create a general outline in the minds of the reader, the general structure of TRT from its establishment (1964) to the nineties is summarized, its purpose and the Turkish language policies it followed are explained. How TRT announcers were trained in the aforementioned years (exams, trainings, experiences, etc.) was researched and the profile of an average TRT announcer was created with examples. Then, TRT's Turkish policies and the effects of TRT announcers' use of Turkish on spoken language, which cannot be learned in written form, were analyzed. At the end of the research, it is aimed to reveal how TRT announcers who use Turkish very effectively are trained and their contribution to the creation of a spoken language that can be accepted as a standard.