1975-1978 Amerikan ambargosu süresince

Abstract

İkinci Dünya Savaşı’nın bitimiyle beraber süper güç olarak nitelendirilen ABD, sağladığı küresel üstünlüğü sayesinde Kuzey Atlantik Antlaşması örgütü (NATO) üyesi ülkeler ile uluslararası ilişkilerinde üstün olan taraf olmayı başarmıştır. Bu sağladığı üstünlükle NATO üyesi ülkelerin çeşitli stratejik avantajlarından iki tarafı da memnun edecek bir şekilde yararlanmayı başarmıştır. Birinci Dünya Savaşı’ndan 1960’lardaki Kıbrıs sorununa kadar Türkiye ile sağlıklı ilişkiler içinde olmasına rağmen Kıbrıs Kriziyle birlikte yaşanan çeşitli gerilimler, 1975 yılında ABD’nin Türkiye’ye üç sene süren silah ambargosu uygulamasına neden olmuştur. Fakat bu ambargo Türkiye’yi etkilediği kadar ABD’yi de olumsuz yönde etkilemiştir. Ambargo süreci, Türkiye tarafından duygusal bir biçimde karşılarken ABD’de ise duruma daha çok stratejik bir açıdan bakılmıştır. Bu bakış açıları dönemin çeşitli ideolojilerine sahip gazetelerine de yansımıştır ve gazetelerde hem kamuoyunun hem de halkın görüşlerine yer verilmiştir. Ayrıca, iki ülke arasında geçen diyaloğu basın aracılığıyla daha detaylı bir biçimde takip etmek de mümkündür. Dönemin gazetelerini inceleyerek Türk kamuoyunun ambargo döneminde ABD’ye karşı düşmanca tavırlarını ve ABD basının kendi Kongre ve Senato’sundaki fikir farklılıklarını görmek mümkündür. Bununla birlikte ambargoyla birlikte Amerika’nın silah yardımını durdurması, Türkiye’deki savunma sanayisini de etkilemiş ve bu alanda çeşitli yeniliklere öncü olmuştur.

Due to the global superiority of United States of America, which has been considered as superpower since end of World War II, U.S. has been a dominant partner over the international relationships conducted with other NATO ally states. With this dominance, US has achieved mutual strategic benefit for both itself and its NATO allies. Although US has healthy relationships with Turkey during the period between World War I and 1960s Cyprus issue, Cyprus related tensions between U.S. and Turkey result to endorsement of military embargo to Turkey by U.S. Government. Besides, this embargo afflict US as much as Turkey. During the embargo period, Turkey reacted the problem emotionally while U.S. approach the problem from strategic view. These different views also reflected to the newspapers that were have different ideology from each other and the newspapers have brought up for both public opinion and thoughts of the folks. Furthermore, with the help of the press, it is possible to observe the dialogue between these two countries in detail. Investigating the newspaper at that period, it is possible to observe hostile attitudes of Turkish press towards U.S. and reflection of divergence between U.S. Congress and Senate by own press. In addition to that , arm suspension also affect Turkey in terms of defence industry and it has been pioneer to various innovations in this field.