F-104 uçaklarının geliştirilmesi, Türkiye'de kullanıldığı dönemde yaşanan sıkıntılar ve nedenleri

Abstract

F-104 uçaklarının dünya tarihinde hakkında en çok konuşulan uçak serilerinden biri olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Kimilerine göre hayranlık uyandırıcı, rekortmen bir uçak, kimilerine göre de “uçan tabut”, “insanlı füze”, “dul yapan”1 sıfatları ile tanımlanan bu uçağın Türk Hava Kuvvetleri tarihinde önemli bir yeri vardır. Bu kadar tartışmalı bir uçak olmasına karşın, bu konuyu derinlemesine ele alan bir çalışmaya henüz rastlanmıyor. İlginç olarak, bu konudaki en kapsamlı derleme Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yapılmıştır.2 çalışmamızda bu uçakların dünyada ve ülkemizdeki hikayesini eleştirel bir bakış açısı ile değerlendirmeyi amaçladık. Temel kaynağımız yukarıda bahsettiğimiz Hava Kuvvetlerinin raporu olmakla birlikte, bazı tanıklıklara ve konuya ilişkin sınırlı sayıda yazılmış kaynağa da başvurduk. Bu konuya ilişkin olarak 1975-76 yıllarına damgasını vuran Lockheed skandalına da göz atma ihtiyacını duyduk. Burada temel kaynağımız meclis tutanakları ve meclis araştırma komisyonu raporuydu. Bu şekilde yakın tarihimizin önemli ancak gölgede kalmış bir bölümüne değinmiş ve bu konudaki eksikliklere vurgu yapmış olacağımızı düşünüyoruz.

There is no doubt that F-104 aircrafts were one of the most distinguished series in the history of aviation. To whom it was a record-breaking, legendary aircraft while some others recognized it as “flying coffin”, “missile with a man in it”, “widowmaker” but F-104 certainly held a big place in the history of Turkish Air Force. Even though F-104 was a highly speculated aircraft in its time, there are no extensive researches on this aircraft. Intriguingly, it was Turkish Air Force who published the most large-scale study of F-104 specifically for this topic. In our research we aimed to give a different and critical opinion on the story of F-104s throughout the world and in our country. With our most used source, the extensive research of Turkish Air Force which we mentioned above, we also obtained different sources and had a chance to interview a few people who witnessed this era of F-104s while mentioning one of the most notable events happened through 1975-76, the Lockheed Scandal. Our most prominent sources on this topic were the reports of national assembly and assembly’s research commission report. With the information obtained, we think we will achieve bringing light to an important era of the late history and emphasize the shortcomings of this topic.