Kurtuluş Savaşı yolunda önemli bir durak: Hancı Halil Ağa

Abstract

Bu makalede İstiklal Yolu’nun Millî Mücadele için önemi ve bu yol üzerinde han sahibi olan halk kahramanı Hancı Halil Ağa’nın hayatı ele alınmıştır. Hancı Halil Ağa; Kastamonu’ya bağlı Koçhisar’da doğmuş, hayatının büyük bir bölümünü Ilgaz’daki babasından miras kalan hanında geçirmiş, Mustafa Kemal Atatürk, Mareşal Fevzi Çakmak ve Vehbi Koç gibi dönemin önemli isimleri dahil olmak üzere sayısız vatandaşı hanında ağırlamış, Kuvayı Milliye saflarında yer alıp orduya maddi ve manevi büyük katkılarda bulunmuş bir halk kahramanıdır. Doğumu ile alakalı kayıtlar Osmanlı döneminden kaldığı için tarihi ve yeri ile alakalı kesin bilgiler mevcut değildir fakat hanı ve cumhuriyetimizin kurulduğu dönemlerde yaptıkları hakkında kaynaklar mevcuttur. Özellikle hanın Kurtuluş Savaşı sürecinde kritik bir rol oynayan İnebolu-Ankara hattı (İstiklal Yolu) üzerinde bulunmasının orduya olan katkılarını arttırmasındaki rolü büyüktür. 120’ye yakın katır ve atı olduğu söylenir, muharebe sürecinde de bu binek hayvanların neredeyse tamamını cepheye mermi ve silah taşınması için orduya teslim etmiştir. 1951’de çıkan talihsiz bir yangın sonucu han neredeyse kül olmuş, birçok fotoğraf ve belge kaybolmuştur. Mareşal Fevzi Çakmak ile hanın önünde çekindikleri fotoğraf gibi nadir belgeler günümüze kadar Halil Ağa’nın mirasçıları tarafından saklanmıştır.

In this article, the importance of the İstiklal Road for the War of Independence and the life of the folk hero Hancı Halil Ağa, who owned an inn on this road, are discussed. Innkeeper Halil Agha; He was born in Koçhisar, Kastamonu, and spent most of his life in the inn he inherited from his father in Ilgaz. He hosted countless citizens in his inn, including important names of the period such as Mustafa Kemal Atatürk, Marshal Fevzi Çakmak and Vehbi Koç, and joined the ranks of Kuvayi Milliye and joined the army. He is a folk hero who made great material and moral contributions. Since the records regarding his birth date back to the Ottoman period, there is no definitive information about his date and place, but there are sources about the khan and his actions during the founding of our republic. In particular, the inn's location on the İnebolu-Ankara line (İstiklal Road), which played a critical role during the War of Independence, played a major role in increasing its contributions to the army. It is said that he had nearly 120 mules and horses, and during the war he delivered almost all of these riding animals to the army to carry bullets and weapons to the front. As a result of an unfortunate fire in 1951, the inn was almost destroyed and many photographs and documents were lost. Rare documents, such as the photograph taken with Marshal Fevzi Çakmak in front of the inn, have been kept by Halil Ağa's heirs until today.