Türk Halk Edebiyatı ve Folklorunun Çınarı: Pertel Naili Boratav

Abstract

Halk bilimi bir toplumun inançlarını, kültürlerini ve yaşayış biçimlerini gelecek nesillere aktarımını sağlayan bir bilim dalıdır. Pertev Naili Boratav, Türk Halk Biliminin kuruluşunda ve ilerlemesinde önemli rol oynayan kişilerden biridir. Çocukluk döneminde annesinden dinlediği masallar edebi kişiliğinin oluşumunda ilk basamak olmuştur. Sonrasında folklora olan ilgisi nedeniyle 1927 yılında İstanbul Darülfünunu Edebiyat Fakültesinde eğitim almaya başlamıştır. Üniversite döneminde yaşadığı siyasi olaylar Boratav‟ın 1932 yılında Konya‟ya edebiyat öğretmeni olarak tayin istemesine sebep olmuştur. Konya‟da Hayrünnisa Hanımla evlenmesiyle birlikte akademik kişiliğinin yanında aile babası kimliğini de edinmiştir. Çalışmaya başladığı Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde öğrencilerine komünizmle ilgili konuşmalar yaptığı iddiasıyla 1948 yılında mahkemede yargılanmıştır. Bakanlık tarafından aklansa da çeşitli zorluklarla DTCF‟den ayrılmak zorunda bırakılmıştır. Sonrasında Boratav, bu olaylar nedeniyle Türkiye‟de iş bulamadığı için 1952 yılında Fransa‟ya gitmiştir. Fransa‟da çalışmalarıyla Türk Halk Bilimini hem ulusal hem uluslararası alanda tanıtmıştır. Bu araştırma için Pertev Naili Boratav‟ın oğlu Korkut Boratav ve torunu Elvan Boratav ile röportaj yapılarak Boratav‟ın özel hayatına dair bilgiler alınmıştır. Araştırmada verdikleri bu bilgiler ve sağladıkları mektup, fotoğraf gibi birincil kaynaklar kullanılarak Boratav‟ın özel hayatına dair detaylara yer verilmiştir. Pertev Naili Boratav‟ın akademik hayatı dışında aile hayatını da incelemek onun karakter yapısını anlamak açısından önemlidir. Bu araştırma kapsamında ayrıca Boratav hakkında yazılmış olan kitap, makale, gazete gibi kaynaklar kullanılarak akademik hayatı ve yaşadığı zorlu süreçler anlatılmıştır. Siyasi olarak çalkantılı bir dönemde yaşadıkları ve izlediği yol haritası da Boratav‟ın hayata dair fikirleri hakkında ipuçları vermiştir. Türk Halk Bilimini Boratav‟ın bakış açısından görmek ve eserlerine farklı bir gözle bakabilmek adına Pertev Naili Boratav‟ın hayatını incelemek önem taşımaktadır.