Müzikal filmlerin çevirisinde altyazı çevirmeninin seçenekleri üzerine bir inceleme

Abstract

Müzikaller, sesli sinemanın başlangıcından bu yana film dünyasının önemli bir parçası olmuştur. Çözümlenmesi zor olan bu yapımlar, çok düzgülü, hareketli ve çok katmanlı yapıtlardır. Özellikle günümüzde yaygın olarak izlenen Amerikan müzikal filmlerin karmaşık yapısını irdelemek ve bu türü incelemek, bu türün çevirisini yapan çevirmenler için bir gerekliliktir. Çalışmanın giriş bölümünde, öncelikle Amerikan müzikal filmlerin tarihçesi, daha sonra bu filmlerde kullanılan çeviri dili üzerinde durulmaktadır. Kısa bir girişin ardından, bu türün çevirisinde uygulanabilecek çeviri yöntemleri ele alınmaktadır. İnceleme bölümünde, üç müzikal filmden (Mamma Mia! Moulin Rouge, Chicago) oluşan veri bütüncesi tanıtılmakta, bu filmlerdeki şarkıların ve şarkılarla bağlantılı bölümlerin altyazı çevirisi üzerinde yapılan inceleme paylaşılmaktadır. Sonuç bölümünde ise, altyazı çevirmeninin müzikal filmlerin çevirisinde kendisini bekleyen zorlukları aşması için gerekli bir seçenekler silsilesi içinden, yaptığı seçimleri şekillendiren etmenler ve türün doğası gereği uygulanabilecek çeviri yöntemleri tartışılmaktadır. Çalışma, göreli olarak daha az incelenen bu film türünde karşımıza çıkan şarkıların altyazı çevirisinde görülen zorlukları ve uygulanabilecek olası yaklaşımları örneklemek ve açıklamak için kaleme alınmıştır.

Musicals have been an integral and important part of cinema ever since the first talkie. These multi-codal, multi-faceted products are actually very hard to analyze. However, it is significant for translators who work in the field of AVT to especially study the complex structure of the contem- porary American musicals, in an effort to better understand the genre and its translation. The initial part of the study deals with the history of American musical films and the language of such films. This is followed by the possibilities in the translation of this genre. In the analysis, three musical films (Mamma Mia!, Moulin Rouge, Chicago) are introduced and the subtitled versions of the songs and re- lated scenes are studied. In conclusion, the difficulties facing the subtitler of musicals and the choices and options are discussed, keeping in mind the factors that enable the translator to decide on the most appropriate translational approach and strategy. Thus, the study aims to accentuate that there are specific features in the subtitling of musicals and there are good practice examples to choose from in both explaining and overcoming these difficulties.