Karapapak/Terekemeler göçü ve Özdoğan ailesi

Abstract

Karapapaklar; Kuzey Kafkasya, İran, Türkiye ve Azerbaycan’da yaşayan, kültürel özellikleri ve inançları bakımından kendilerine has bir yapıları olan bir topluluktur. Karapapaklar kendilerinin “Gaça Gaç” diye isimlendirdikleri 19.yy'ın başından 20.yy'ın ortalarına kadar olan dönemde çok fazla göç etmiştir ve kendilerine kalıcı bir yurt aramışlardır. Bu araştırmada 1910-1940 yılları arasında Doğu Anadolu’daki politik ve ekonomik yapının göç üzerindeki ve bir Karapapak mensubu olan Özdoğan ailesinin göç sırasında ve sonrasında yaşadıkları açıklanmıştır. Bu göç sırasında yaşanan maddi ve manevi sıkıntılar Mehmet Özdoğan'ın hayatı incelenerek ve onun tüm bu sorunlara rağmen hayalini gerçekleştirip başarılı bir öğretmen olabilmesi üzerinden anlatılmıştır. Bunun için de Mehmet Özdoğan’ın torunu Özer Özdoğan’ın yazdığı “Gaça Gaçta Büyükbabam” adlı kitaptan, yine kendisiyle yapılan röportajdan ve bulunan makale ve yüksek lisans tezlerinden faydalanılmıştır.

Karapapakhs are the people living in the North Caucasus, Iran, Turkey, and Azerbaijan. They are a community with unique cultural characteristics, structure, and beliefs. Karapapaks migrated a lot during the period from the beginning of the 19th century to the middle of the 20th century, which they called “Gaca Gac.” Through these migrations, they sought a permanent home for themselves. In this research, the political and economic structure in Eastern Anatolia between 1910 and 1940 is examined through the Ozdogan family which is a member of the Karapapakh community. The moral and material struggles are explained by the examination of Mehmet Ozdogan and how he made it through that difficulties and achieved his goals and became a teacher. For this, the book that Mehmet Ozdogan’s grandson Ozer Ozdogan wrote about that time, the interview of Ozer Ozdogan, master's thesis' and articles are used.