Temel normların ve hukukun özünün koruyucusu, görünmez kahraman Türk Anayasa Mahkemesi

Abstract

Türk Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasası döneminde, 22 Nisan 1962 tarihinde hukuk dünyamıza girmiştir. O tarihten bu yana, bazı değişikliklere uğramış olsa da hukukumuzda hep çok önemli bir yer teşkil etmiştir. Temel normların ve temel hak ve hürriyetlerin koruyucusu olan Anayasa Mahkemesi, adeta görünmez bir kahraman konumundadır. Bu görevini ise çeşitli yollarla önüne gelen kanunların, temel normlardan şekillenmiş Anayasa’ya uygunluğunu denetleyerek, aykırılık tespit ederse bu kanunları iptal ederek yapmaktadır. Bu şekilde, kanun koyucunun insanların temel hak ve hürriyetlerine zarar vermesine ve devletin temel yapısına aykırı davranmasına engel olarak, tam 56 yıldır hukukumuzdaki önemini korumaktadır. Bu araştırmada, Anayasa Mahkemesi ve Yargısı üzerine bazı kitaplardan, Türk Anayasası’ndan, Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’dan ve Prof. Dr. Erdal Onar ve Prof. Dr. Ece Göztepe çelebi’nin görüşlerinden yararlanılmıştır. Tüm bu kaynaklardan elde edilen bilgilerin ışığında, Anayasa Mahkemesi’nin hukukumuzdaki görevi, önemi ve hukukumuza etkisi anlatılmıştır. Anayasa Mahkemesi’nin önemini ve gereğini anlayabilmek için, Anayasa Mahkemesi kurulmadan önceki ortamı, Anayasa Mahkemesi’nin kurulma nedenlerini, etkisini, yapısını ve kararlarının sonuçlarını bilmek büyük önem arz etmektedir.

During 1961 Constitution period, Constitutional Court of the Republic of Turkey was established in April 22, 1962. Although there have been some changes in its structure, Constitutional Court has maintained its significance for our judicial system so far. As the protector of the ground norms and fundamental rights and liberties, Constitutional Court, so to speak, is an invisible hero for our legal system. Constitutional Court fulfills its duty by detecting contrariety in codes that came to Constitutional Court through different supervision ways, to constitution which took its shape from the ground norms and also by removing those codes which are in contradiction with constitution. Thus, Constitutional Court has been maintaining his importance in our legal system for 56 years by preventing the lawmaker from violating people's fundamental rights and liberties and taking actions against our republic's fundamental structure. In the process of writing this research, some sources on Constitutional Court and its judgment, Constitution of the Republic of Turkey, the laws on the Constitutional Court and the interviews that are made with Prof. Dr. Erdal Onar and Prof. Dr. Ece Göztepe çelebi are used. In the light of the information which is provided by these sources, Constitutional Court's duty, importance and effects on our judicial system are put down on paper. In order to understand the necessity and significance of Constitutional Court, it is essential to know the circumstances before the establishment of Constitutional Court, the factors laying behind the establishment of Constitutional Court and its effects, structure and the consequences of its judgments.