Türkiye’de cam avize saltanatı ve Lumes

Abstract

Kristalin köklü bir geçmişi vardır. Bu geçmiş M.Ö. 400 yılına kadar uzansa da 16. yüzyıldan önce kristal kullanımı yaygınlaşmamıştır. 16. yüzyılda günümüzde Çek Cumhuriyeti olan Bohemya’da, Bohemya kristali üretilmeye başlanmıştır. Bu kristal yapısı ve renkleri yüzünden başta Avrupa’da çok tutulmasa da 18. yüzyılda dönemin sanat akımlarına uyduğu için Osmanlı ve İran’ın gözdesi haline gelmiştir. Avrupadan yapılan ithalatlar sayesinde kristal Türk kültürünün de içine girmiş ve kısa sürede mimari yapılarda boy göstermeye başlamıştır. Günümüzde kristal kültürü eskisi kadar revaçta olmasa da hâlâ bu kültürün devamlılığını sağlayan şirketler bulunmaktadır. Kristal avize kültürünün Türkiye’de devamlılığını sağlayan şirketlerden biri de Lumes’tir (Lumes Cam Sanayi Ticaret A.Ş.). 1927 yılında üretime başlayan Lumes babadan oğula bilgi birikimini ve deneyimini aktararak ismini günümüze taşımıştır. Antikacı dükkanında çalışan Lütfü Sevsevil’in dükkan sahibiyle yollarını ayırıp avize tamiri ve üretimine başlamasıyla Lumes’in ilk adımları atılmıştır. Kapalıçarşı’daki bir dükkanda işlerini yürüten Lütfü Bey’in torunları Burhan Mehmet Sevsevil ve Lütfü Sıtkı Sevsevil bey 1980 yılında Lumes’i anonim şirket haline getirmiştir. Günümüzde yurtiçine ve yurtdışına üretim yapmaktadırlar.

Crystal has a long history which dates back to 400 B.C. However, the usage of the crystal was not well-known before the 16th century. At the beginning of the 16th century in Bohemia which is now the Czech Republic, Bohemian glass was produced. This crystal was not a success in Europe at first because of its texture and color but in the 18th century, it became the favorite of the Ottoman Empire and Iran. This happened because of the art movements of that time. With regards to the imports from Europe crystal became a part of Turkish culture in a short time. Following this, Bohemian crystal was also used in architecture. Even though this culture has ceased to exist nowadays, there are still some companies who are trying to maintain it. One of the companies that ensure the continuity of the crystal chandelier culture in Turkey is Lumes Cam Sanayi Ticaret A.Ş. Lumes, which started production in 1927, has carried its name to the present day by transferring its knowledge and experience from father to son. Lumes' first steps were taken when Lütfü Sevsevil, who was working in an antique shop, parted ways with the shop owner and started chandelier repair and production. Burhan Mehmet Sevsevil and Lütfü Sıtkı Sevsevil, grandchildren of Lütfü Sevsevil, who run their business in a shop in the Grand Bazaar, made Lumes an incorporated company in 1980. Today, they produce domestically and abroad.