1960’dan 2000’e kadar Türkiye’de kullanılan doğum kontrol yöntemlerinin zaman içinde gelişimleri ve getirdikleri toplumsal değişimler

Abstract

Yirminci yüzyılın ortasında Türkiye’de doğum kontrol yöntemlerinin erişilebilirliği ve kamunun bu yöntemlerle ilgili farkındalığı arttıkça ülkenin kültürel ve demografik özellikleri toplumsal özellikleriyle birlikte değişti. Yeni doğum kontrol yöntemlerinin tanıtımı ve bu yöntemlerin artan kullanımı Türk toplumunun barındırdığı doğum kontrolle ilgili yaygın yanılgıların yok olmasına katkıda bulundu. Geleneksel yöntemlere kıyasla daha modern doğum kontrol yöntemlerinin ve bu yöntemlerle ilgili bilginin yaygınlığı bu yöntemler topluma daha yeterli bir şekilde dağıtıldıkça arttı. Kamunun her kesiti bu değişikliklerden eşit şekilde etkilenmedi: Doğum kontrol yöntemini kullanan kişinin eğitim seviyesi veya yaşadığı bölge o kişinin doğurduğu çocuk sayısı veya o kişinin doğum kontrole bakış açısıyla bağlantılıydı. Toplumun kürtaja bakış açısı, devlet tarafından uygulanan politikalar sonucunda değişikliğe uğradı. Bu çalışmada politik kararların etkisinden ziyade farklı doğum kontrol yöntemlerinin ve kürtajın topluma etkisinin nasıl olduğu sorusunun cevabı aranmıştır. Bu araştırmada 1960’lı ve 1990’lı yıllar arasında doğum kontrol yöntemlerinin ve kürtajın Türkiye’de oluşturduğu kültürel ve toplumsal etkiler röportajlar, veri analizi ve gazete gibi tarihi belgelerin analizi vasıtasıyla açıklanmıştır. Farklı toplumsal ortamlarda gelişen doğum kontrol yöntemlerinin bu yöntemlerin özelliklerine göre ve içinde geliştikleri demografik gruplara göre farklı kültürel ve toplumsal sonuçlar verdiği sonucuna varılmıştır.

As the accessibility of birth control methods and public awareness about birth control methods in Turkey began increasing during the middle of the 20th century, the country’s demographic and cultural features shifted alongside its societal ones. The introduction of new birth control methods and the rising usage of these methods helped to dispel common myths about contraception in Turkish society. The prevalence of more modern contraceptive measures and knowledge thereof, as opposed to traditional ones, rose as these methods were distributed more adequately among the population. Not all sections of the public were affected evenly by such changes: Factors such as location of residence within Turkey and the contraceptive user’s level of education were linked with outcomes such as the number of children they bore or their outlook on birth control. The cultural perception of and hesitancy towards abortion was also subject to change over time as its availability and taboo status was regulated by the government. This work seeks to answer the question of what effects birth control and abortion had on society as opposed to the effects of political decisions. This paper explains the cultural and societal impacts of abortion and birth control in Turkey specifically between the 1960’s and 1990’s through interviews, data analysis, and analysis of historical documents such as newspapers. It posits that the advancement of various birth control methods in distinct social environments generate different cultural and social results based on the particular methods introduced and the specific demographic group into which they are inculcated.