Browsing by Subject "Artisanry"

Now showing 1 - 2 of 2

Restricted
Cumhuriyet döneminde Eskişehir'de lületaşı işlemeciliği
(Bilkent University, 2023) Sayan, Ahmet; Deveci, Derya Erdem; Atay, Ecem Sude; Dağlı, Serhan; Kara, Sudeys
Ülkemizde birçok rezervi bulunan lületaşı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde önemli bir ihracat malı olarak kullanılmıştır ve günümüzde Eskişehir ile özdeşleşmiştir. Lületaşı ile yapılan tütün ürünleri, giyim aksesuarları, kırtasiye ve ev dekorasyon eşyaları Eskişehir’in maddi ve kültürel gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Bilimsel olmayan yöntemlerle ocaklardan çıkarılan lületaşı, çeşitli araç gereçler ve işleme teknikleri kullanılarak zahmetli bir sürecin ardından son ürün halini almaktadır. Dünyadaki rezervlerin önemli bir bölümünü Eskişehir’de barındırması ve hediyelik eşya olarak turistler tarafından yoğun ilgi görmesi lületaşının ülke ekonomisi için de yüksek bir potansiyeli olduğunu göstermektedir. Bu araştırmada sanatkar Hasan Ersoy Taşçı ile yapılan görüşmeden, devlet arşivindeki belgelerden, tez ve makalelerden yararlanılarak Eskişehir özelinde Cumhuriyet Dönemi’nde lületaşı işlemeciliği ele alınmıştır. Ocaklardan çıkarılıp çeşitli yöntemlerle işlenmesinden farklı ürünlerde sergilenmesine kadar olan süreçler yer almıştır. Kültürel ve ekonomik boyutları lületaşının önemini vurgulamakla beraber sektörle ilgili karşılaşılan sorunları ortaya koymak için aktarılmıştır. Ürün yelpazesi, tanıtım, kopyacılık, çalışma koşulları, işçi yetişmesi gibi konularda yaşanan sorunlar lületaşının günümüzde ilgi kaybetmesiyle sonuçlanmıştır. Bu çalışma lületaşının önemini ve güncel sorunlarını ele alarak kültürel ve ekonomik değerinin yeniden canlanmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
Restricted
Karateke tespihçilik: Kapalıçarşı
(Bilkent University, 2022) Erdoğan, Esra; Turhan, Hatice Simla; Çalışkan, İpek
Tespih, ilk olarak M.S. 800 yıllarında kullanılmış bir obje olup Osmanlı Türklerinde tespihçilik sanatı olarak 17. yüzyıla kadar taşınmıştır. 17. ve 18. yüzyıllarda gelişerek devam eden bu sanat, 19. yüzyılda bilinirlik ve kalite olarak daha önceki yıllara göre doruk noktasına ulaşmıştır. Türkleri temsil ettiği düşünülen bir obje olduğu için kültürel bir miras olarak görülmektedir. Yüzyıllardır ticaret yapılan ve alışveriş için insanların tercih ettiği Kapalıçarşı’da ilk kez satılmaya başlanan bu objenin zanaatkarlık ve sanat boyutu da ilk kez Kapalıçarşı’da başlamıştır. Zamanının tek tesbih dükkanı olan Karateke Tespihçilik Kapalıçarşı’da başlayarak bu sanata bir yön vermiş ve günümüzde anladığımız “tesbih koleksiyonerliği” kavramını ortaya koymuştur. Karateke Tespihçilik’in zanaatkarlık ve sanat anlayışı incelemesi doğrultusunda; Türk tespih sanatı, kültürü ve yarattığı etkiler hakkında yeterli bilgiler ve ipuçlar elde edilir.