Evliyâ Çelebi Seyahatnâme’sinde Ayasofya Camii ve ekfrastik yaklaşım

Simple item page
buir.contributor.authorKaya, Nilay
dc.citation.epage120en_US
dc.citation.issueNumber110en_US
dc.citation.spage114en_US
dc.citation.volumeNumber14en_US
dc.contributor.authorKaya, Nilay
dc.date.accessioned2020-11-05T10:59:14Z
dc.date.available2020-11-05T10:59:14Z
dc.date.issued2016
dc.departmentDepartment of Turkish Literatureen_US
dc.description.abstractAntik Yunan ve Roma kültüründe retorik uygulamalarının bir parçası olan “ekfrasis” en temel anlamıyla, görsel bir nesnenin sözle ifade edilmesidir ve zaman içinde yazınsal bir araç hâline gelmiştir. Homeros’un İlyada’sında Akhilleus’un kalkanının tasvir edilişinden bu yana ekfrasis, yazarların, tarihçilerin, sanat eleştirmenlerinin sıklıkla başvurduğu bir yazınsal uygulamadır. Görsel sanat eserlerinin şiir, roman gibi kurmaca metinler aracılığıyla tasviri olarak uygulandığı gibi; tarih, sanat eleştirisi ve seyahat alanında yazılan düzyazı metinlerinde de karşımıza çıkar; yazarın tasvir ettiği nesneyi ele alış biçimini çözümlemek için incelenir. Ekfrasis incelemeleri, yazarın nesnellik ve öznellikle kurduğu ilişkinin, dışavurduğu öznelliğinin yapıtaşlarının yazınsal unsurlar aracılığıyla saptanmasına imkân verir. Bu çalışmada seyyah-yazar Evliyâ Çelebi’nin Seyahatnâme’de ayrıntılı olarak tasvir ettiği Ayasofya Camii’ni nasıl bir ekfrastik yaklaşımla ele aldığı incelenecek, bilhassa estetik değerlendirmesine etki eden öznel faktörlerin yazı pratiğinde nasıl ortaya çıktığı irdelenmeye çalışılacaktır. Özünde dilsiz nesneyi konuşturma eylemi olan ekfrasis, Evliyâ Çelebi’nin temsilinde nasıl bir kurmaca diline işaret eder? Bu dilin yarattığı orijinal nesneden bağımsız yeni görüntü, başka bir deyişle Evliyâ’nın oluşturduğu Ayasofya imgesi nasıl bir imgedir? Evliyâ Çelebi’nin ekfrastik anlatısında gözlemlenen kişisel beğeninin ve kültürel konumlanmanın yansıması estetik bakışa nasıl bir etkide bulunur? Yazarın ekfrastik uygulamasında kendisini olduğu kadar hedeflediği okuyucu kitlesini de nasıl konumlandırdığı incelenmelidir. Bu sorgulama Seyahatnâme yazarının estetik bakışının nasıl şekillendiğini gözlemlemeye ve metnin bu konu üzerinden saptanacak yeni yazınsal özelliklerini ortaya koymaya yönelik bir yaklaşımın modeli olmayı hedeflemektedir. Sosyal bilimlerin çeşitli alanlarına inceleme konusu olmuş Seyahatnâme’nin kurmaca disiplini içinde daha kapsamlı değerlendirilebilmesine imkân sağlayan “ekfrasis” meselesi, görsellik ve yazı ilişkisine dayandığı için Seyahatnâme çalışmalarına yeni bir disiplinlerarası bakış kazandıracaktır.en_US
dc.identifier.issn1300-3984
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11693/54412
dc.language.isoTurkishen_US
dc.publisherGeleneksel Yayıncılık Eğitim San. Tic. Ltd. Şti.en_US
dc.source.titleMilli Folklor Dergisien_US
dc.subjectEvliyâ Çelebien_US
dc.subjectSeyahatnâmeen_US
dc.subjectEkfrasisen_US
dc.subjectEstetik bakışen_US
dc.subjectGörsellik ve yazınen_US
dc.titleEvliyâ Çelebi Seyahatnâme’sinde Ayasofya Camii ve ekfrastik yaklaşımen_US
dc.title.alternativeHagia Sophia Mosque and Ekphrastic Approach in Evliyâ Çelebi's seyahatnâme (the book of travels)en_US
dc.typeArticleen_US
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
Hagia_Sophia_Mosque_and_Ekphrastic_Approach_in_Evliyâ_Çelebi's_Seyahatnâme_(The_Book_of_Travels).pdf
Size:
208.59 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download
Collections
Department of Turkish Literature