Murathan Mungan’ın “zamanımızın bir külkedisi”ni marksist kuram çerçevesinde okumak
Author(s)
Date
2012Source Title
Milli Folklor Dergisi
Print ISSN
1300-3984
Publisher
Geleneksel Yayıncılık Eğitim San. Tic. Ltd. Şti.
Volume
12
Issue
98
Pages
137 - 147
Language
Turkish
Type
ArticleItem Usage Stats
216
views
views
141
downloads
downloads
Abstract
Masallarda çocukların zihinlerine yerleşecek belirli tip ve kalıplar vardır. Bu durumun sorgulanması gerektiğini düşünen kurmaca yazarları, bu tip ve kalıpları ortadan kaldırıp değiştirerek okura
alternatif dünya görüşlerini sunacak şekilde masalları yeniden yazma tekniğine başvururlar. Böylece,
bu yazarlar, masalların mutluluk hikâyeleri anlatan maskesi ile gizliden gizliye yürüttüğü fikir aşılama ve bilinçaltı şekillendirme etkilerine değinerek, bu yönlendirmeler konusunda hedef kitleyi bilinçlendirmeye ve masalları en hafif şekliyle eleştirmeye çalışırlar. Bu makalede Murathan Mungan’ın,
geleneksel anlatıdaki kalıpların dışına çıkmaya çalıştığı post-modern bir girişim olan, “Zamanımızın
Bir Külkedisi” adlı eseri incelenecektir. Makalede “Külkedisi” masalının yeniden yazılmış versiyonundaki değişiklikler neden-sunuç ilişkisi kapsamında sorgulanacak ve Marksist teori bağlamında değerlendirilecektir. Mungan’ın masalı yeniden yazarken nasıl bir amaç güttüğüne dair basılmış herhangi
bir ifadesi olmadığı için, bu makale söylem analizine dayanan bir yol izleyerek, deyim yerindeyse,
Mungan’ın versiyonundaki potansiyel Marksist eleştiri içeriğine ışık tutacaktır. Bu çalışma, yeniden
yazılmış bir masalın Marksist kuram çerçevesinde ele alınmasına ilk örnektir. Bu yüzden, meselenin
etraflıca aktarılabilmesi ve anlaşılabilmesi için, yeniden yazma tekniğinin kullanımının hem kurgusal
hem biçimsel düzlemde kalıpların dışına çıkan yönleri makalede incelenecektir. Sonuç olarak, folklorun ve edebiyatın derinlemesine bilinmesinin bu iki alanın ilişki dinamiğinin sorgulanmasına imkan
sunacağı ve bu şekilde bir yaklaşımın edebiyat metinlerinin daha geniş kültürel değişkenler etrafında
anlaşılmasını mümkün kılabileceği üstünde durularak, masal çalışmalarının önemi vurgulanacaktır.
Keywords
Masal çalışmalarıMurathan Mungan
Külkedisi
Yeniden yazma
Bilinçaltı
Fairytale studies
Cinderella
Rewriting
Subconscious