Cumhuriyet dönemi tarihî romanları 1923-1946 : "eski" kahramanların yeni söylemleri
Author
Uygun, İsmail
Advisor
Kalpaklı, Mehmet
Date
2014Publisher
Bilkent University
Language
English
Type
ThesisItem Usage Stats
126
views
views
232
downloads
downloads
Metadata
Show full item recordAbstract
Bu tez, 1923 ila 1946 arası yani Cumhuriyet’in kuruluşundan çok partili hayata geçiş
dönemine kadar yazılmış tarihî romanların niteliksel ve niceliksel olarak
incelenmesinden oluşmaktadır. Bu dönemde yazılan tarihî romanlar için yaygın olan
görüş bunların Türk Tarih Tezi’nin etkisiyle oluşturulduğu ve ağırlıklı olarak Orta
Asya Türk tarihini işlediği yönündedir. Ancak inceleme sonucunda tarihî romanların
ağırlıklı olarak konusunun Osmanlı Devleti olduğu görülmektedir. Ayrıca “tarihî”
oldukları savlanan bu kahramanlar, romanların yazıldığı zamanın düşün dünyasını
birebir yansıtmaktadır. O halde bu kahramanlar ne ölçüde tarihî olabilirler? Yapılan
inceleme sonucunda Cumhuriyet dönemi tarihî roman yazarlarının kusursuz bir
kahraman yaratma edimine giriştikleri ve tarihî roman kahramanını da bu edimin bir
parçası olarak gördükleri anlaşılmaktadır. Dolayısıyla yazar tarihî roman
kahramanını, ulus-devlet oluşturma ve bilinci yaratma sürecinde edilgenleştirerek
kendi amacı için araçsallaştırır. Sonuçta tarihî olduğu öne sürülen kahraman, 19. ve
20. yüzyılın ideolojik kavramları ve politik kavramlarıyla konuşturulur. Bütün
bunlara ek olarak bugüne kadar tarihî roman konusunda yapılmış bibliyografik
çalışmaların maddi yetersizliği ve yanlışlığı, edebiyat incelemelerinde 1923-1946
arasında yazılan tarihî romanların olgular üzerinden değil tamamen hâkim ideoloji
olan Türkçülük üzerinden değerlendirildiğini göstermektedir. M. Turhan Tan, Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu, Enver Behnan Şapolyo, İskender Fahrettin
Sertelli, Ziya Şakir Soku ve Apdullah Ziya Kozanoğlu gibi tarihî roman yazarlarının
ürettiği tarihî romanların ilk baskı tarihlerinin bilinmemesi dönem hakkında yapılan
genellemeleri geçersiz kılmaktadır. Tezin konusunu oluşturan dönemde yazılmış
tarihî romanların popüler ve yaygın olduğu yönündeki tartışmalar ise baskı sayısı
gibi olgular üzerinden değerlendirildiğinde gerçekçi görünmemektedir
Keywords
Cumhuriyet Dönemi Tarihî RomanlarıKahramanın Edilgenliği
Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu
M. Turhan Tan
Ziya Şakir Soku
İskender Fahrettin Sertelli
Apdullah Ziya Kozanoğlu
Enver Behnan Şapolyo