Lozan Antlaşması'na ek olarak yapılan sözleşme uyarınca kararlaştırılan 1923 mübadelesi iki ülke arasında antlaşmalar dolayısıyla gerçekleşmiş tarihteki ilk ve tek zorunlu göç örneğidir. Mübadele sırasında insanların ve değerli eşyaların taşınması sırasında çıkan problemler dolayısıyla salgınlar, mal kayıpları ve ölümler yaşanmıştır. Samsun, 22668 mübadile ev sahipliği yaparak en çok göç almış şehirler arasındadır. Önceki dönemlerde iş gücünü kaybetmiş Samsun’a mübadiller ve farklı bölgelerden mültecilerin akın etmesi şehirde ekonomik ve demografik problemlere sebep olmuştur. Bundan dolayı Samsun yerlilerinin göçmenlere ön yargısı oluşmuş ve mübadillerin yerleşmesine engel olmak amacıyla bölgede mal dağıtımı konusunda usulsüzlükler yapılmıştır. Zorunlu göçün getirdiği tüm bu zorluklara rağmen mübadiller kendini yabancı olarak görmemiş ve yerleştikleri dönemden bu yana Samsun’a uyum sağlamışlardır. Günümüzde mübadiller ile Samsun yerlileri uyum içerisinde yaşıyor olsa da mübadiller birbirlerine hep düşkün olmuş ve genellikle aynı bölgelere yerleşerek birbirlerine destek olmaya devam etmişlerdir.

The 1923 Exchange, which was decided in accordance with the agreement signed in addition to the Lausanne Treaty, is the first and only example of forced migration in history that took place due to the agreements between the two countries. During the exchange, health, property losses and deaths were experienced due to the problems that occurred during the transportation of people and valuables. Samsun, which stands out on the Turkish side of the exchange in terms of economic, demographic structure and transportation, is among the cities that received the most immigration by hosting 22668 exchanges. The refugees from different regions and refugees from different regions caused economic and demographic problems in Samsun. For this reason, the locals of Samsun had a prejudice against the immigrants and irregularities were made in the distribution of goods in the region in order to prevent the settlers from settling. Despite all these difficulties brought by the forced migration, the refugees did not see themselves as foreigners and have adapted to Samsun since the time they settled. Even though the refugees and the locals of Samsun live in harmony today, the refugees have always been fond of each other and have generally continued to support each other by settling in the same regions.