Browsing by Subject "Toplumsal cinsiyet rolleri"

Now showing 1 - 2 of 2

Open Access
19. yüzyıl cep romanlarının beden-zihin denetimi ve romantik ilişkilenme biçimleri açısından modernleşmedeki yeri
(2019-09) Sezen, Güneş
Bu tez, 19. yüzyıl sonunda yeni bir format olarak ortaya çıkan cep romanlarının, Arakel ve Şems kitapçıları tarafından basılan örneklerinde iktidar söylemleri ile kurmaca arasındaki ilişkileri incelemektedir. Yeni Tarihselci perspektifin benimsendiği bu çalışma, 19. yüzyılın modern ailesini oluşturan “yeni insanının,” kadınlık ve erkekliklerinin nasıl inşa edildiğine odaklanmıştır. Osmanlı’nın özellikle son yüzyılında artan modernleşme endişesi, hukukî ve toplumsal açıdan bazı düzenlemelerin önünü açarken, sağlık ve nüfus politikalarını da şekillendirmiştir. Asrın sonunda Arakel öncülüğünde yeni bir türsel format olarak ortaya çıkan cep romanları, bu tarihsel seyrin izlenebildiği, önemli kurmaca örnekleridir. Cep romanları, çoğunlukla döneminin en velûd ve talep gören yazarları tarafından yazılmalarına rağmen edebiyat eleştirisi ve tarihlerinde yer bulamamıştır. Bu çalışmada romantik ilişkilere odaklanan cep romanları, olumlu ve olumsuz beden temsilleri bakımından mercek altına alınmaktadır. Satış stratejileri ve eğlendirerek okutma gayreti, cep romanlarının hem biçimine hem de içeriğine etki etmiştir. Bu romanlar, asır sonunda görünürlüğü artan gayrimeşru ilişkiler, frengi, kürtaj, histeri, obsesyon, cinnet, intihar, alkol kullanımı gibi zihinsel ve bedensel “bozulmaların” kontrolü ve disiplini için birer araç olarak konumlandırılmıştır. Bu nedenle, bu “toplum mühendisliği metinleri,” her an her yerde okunabilme pratikliklerine dayanarak, modern Osmanlı ailesinin imkânlarını ve farklı kadınlık ve erkekliklerin kamusal alanda nasıl kurulduğunun tartışılabilmesine olanak sağlamaktadırlar.
Restricted
1990-2000 yılları arası Garanti Bankası’nda kadının yeri
(Bilkent University, 2022) Sungur, Tevfik Emre; Sorguç, Elif; Dağlaroğlu, Duygu Elif; Yılmaz, Habibe
Sanayi devrimi sonrası ücretli işçi olarak çalışma hayatına katılan kadın iş hayatında erkeğin yanında ilk pozisyonunu almıştır. 1980 sonrasında toplumların refah düzeyinin artması ile kadınlar eğitim imkanlarına ulaşmış ve meslek sahibi olmuşlardır. Bu gelişme ile beraber profesyonel meslek hayatına giren kadınlar kendilerine çalışma hayatında yer edinmek için çaba sarfetmeye başlamışlardır. Ancak tarihsel süreç ile gelen toplumsal kabuller kadının öncelikli yerinin ev hayatı olduğunu vurgulamaya devam etmiştir. Erkek egemen toplumun yapısı ve ihtiyaçları üzerine inşa edilen kurumlarda kadın bir çok alanda ayrımcılığa uğramıştır. Bu ayrımcılığın nedenleri toplum ve örgüt yapısı ile doğrudan bağlantılıdır. Bu çerçevede bankacılık sektöründe kadın olmak ve bankacılık sektöründe uygulanan cinsiyet ayrımcılığının nedenleri ve ayrımcılığın uygulandığı alanlar mercek altına alınmıştır.