2023'e doğru Türkiye'de üniversite kütüphaneleri: mevcut durum, sorunlar, standartlar ve çözüm önerileri
Author(s)
Date
2014Publisher
Yükseköğretim Kurulu
Language
Turkish
Type
ReportItem Usage Stats
614
views
views
590
downloads
downloads
Abstract
Çağın gereklerine uygun ve dünya ile rekabet edebilir bir eğitim, öğretim ve araştırma
altyapısı için üniversitelerin en azından kendi alanlarında üretilen bilgiye erişebilecek
ve bu bilgiyi 7/24 kullanıcılarının hizmetine sunabilecek altyapıya sahip olmaları
gerekir. Bu altyapıdan yoksun bir üniversitede dünyanın bilgi ve deneyiminden
yeterince yararlanılamadığı ve hatta daha önce üretilmiş bilgi ve deneyimleri tekrar
üretmek üzere gereksiz yere zaman ve para harcandığı ileri sürülebilir. Oysa
dünyadaki söz sahibi üniversitelere bakıldığında, bu üniversitelerin kütüphanelerine
ciddi yatırımlar yaptıkları ve bu yatırımların sürdürülebilir olması için gerekli önlemleri
aldıkları görülür. Örnek vermek gerekirse; Avustralya ve Yeni Zelanda üniversite
kütüphanelerinin kurum başına ortalama yayın alım bütçesi 9.386.523 dolar, en
düşük yayın alım bütçesi ise 5.196.342 dolardır. American Research Library (ARL)
üyesi olan Amerika ve Kanada üniversitelerinde kurum başına ortalama yayın alım
bütçesi 10.388.129 dolar, en düşük yayın alım bütçesi ise 3.823.732 dolardır.
Kütüphane çalışanları açısından bakıldığında Avustralya ve Yeni Zelanda üniversite
kütüphanelerindeki en az personel sayısı 53, Amerika ve Kanada üniversitelerindeki
en az personel sayısı ise 117’dir.
Ülkemiz nüfusunun %42’si 0-24 yaş grubundadır. Sahip olduğumuz genç nüfus
nedeniyle üniversite eğitimine büyük bir talep vardır ve her yıl 2 milyona yakın genç
üniversiteye girmek için çaba göstermektedir. 2014 yılı verilerine göre ülkemizde bu
talebe cevap vermeye çalışan 104’ü devlet, 72’si vakıf olmak üzere toplam 176
üniversite vardır. Bu üniversitelerin 98’i 2006-2014 yılları arasında kurulmuştur. Çok
çeşitli alanlara yatırım yapmak zorunda olan yeni kurulmuş üniversiteler maalesef
kütüphaneler için yeterince kaynak ayıramamakta ve bu durum sonraki yıllarda da
düzeltilememektedir. Yeterli parasal kaynaklar, nitelikli personel, uygun mekanlar ve
araştırmayı destekleyecek nitelikte koleksiyonlar oluşturulabilmesi için standartlar
belirlenmesi ve bu standartların üniversitelerin kuruluşundan itibaren uygulanması
sorunun çözümü için gereklidir.